اصفهان جواهر بیبدیل شهرهای ایران
اصفهان پایتخت فرهنگی جهان اسلام، در کنار شهر زیبای رشت از سوی یونسکو به عنوان اولین شهرهای ایران هستند که در فهرست شهرهای خلاق جهان قرار گرفتهاند
اصفهان به دلیل بناها و شاهکارهای معماری بینظیرش شهرتی عالم گیر دارد و هرساله گردشگران خارجی و داخلی بسیاری از این شهر زیبا و فرهنگی دیدن میکنند. آثار تاریخی اصفهان به قدری گسترده و جذاب است که تنها با یک سفر به این شهر دوست داشتنی نمیتوان تمامی آثار بی بدیل آن را از نزدیک تماشا کرد. اصفهان نه تنها آثار تاریخی متعددی دارد که در یونسکو به ثبت جهانی رسیدهاند، بلکه مردمانی خونگرم با فرهنگ اصیل دارد که با لهجهی زیبای اصفهانی و خلق و خوی خونگرمشان این سفر را برای شما جذابتر خواهند کرد. وبلاگ آرندتور قصد دارد در یک مقاله جامع درباره تاریخچه اصفهان، جاذبههای دیدنی شهر، موقعیت جغرافیایی اصفهان، بهترین زمان سفر، مسیر دسترسی و غذاهای خوشمزه اصفهانی با شما صحبت کند. پس با ما همراه باشید.
از تاریخچه اصفهان چه می دانید؟
شهر اصفهان قدمتی چندین هزار ساله دارد. این شهر در طول زمان بارها پایتخت سلسلههای مختلف بوده و به همین دلیل آثار تاریخی بسیاری دارد. قدمت اصفهان به پیش از اسلام بر میگردد. این شهر به دلیل آثار باستانی متعددش مزین به لقب نصف جهان است. اصفهان در طول تاریخ چه در پیش از اسلام در دورههای هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان و یا پس از اسلام در دورههای تاریخی سلجوقیان، صفویان، قاجاریان و حتی پهلوی یکی از شهرهای مهم بوده که همواره به آن توجه ویژه میشدهاست.
از آنجا که اصفهان در گذشته محل گردهمایی سپاه ایران بوده به آن اسپهان گفته میشد که پس از پیدایش اسلام به اصفهان تغییر نام یافت.
اصفهان سومین شهر پهناور ایران و سومین شهر پرجمعیت بعد از تهران و مشهد است. این شهر جذاب با وجود اقلیم بیابانی و هوای گرم و خشکش، در نگاه اول شهری تمیز و باطراوات است. در کنار این سرسبزی و آبادانی، بافت سنتی این شهر نیز از جمله جاذبههای گردشگری اصفهان است. درست است که این شهر یکی از شهرهای مدرن ایران است، اما آسمان خراش و ساختمانهای چند طبقه کمتر در آن دیده میشود و سازمان میراث فرهنگی با فعالیت گستردهاش سعی دارد که مردم را تشویق به احیاء بافتهای سنتی و کهنه شهر کند تا ساخت وساز ساختمانهای مدرن!
اصفهان در دوران شاه عباس اول تا مرگ شاه عباس دوم، برترین شهر خاورمیانه بود.
از جاذبههای گردشگری اصفهان چه میدانید؟
در مورد جاذبههای گردشگری اصفهان اگر بخواهیم به طور مفصل گفت و گو کنیم از حوصله این مقاله خارج است اما به صورت مختصر در مورد برخی از آثار تاریخی برگزیدهی شهر که شهرت بیشتری دارند، با یکدیگر سخن خواهیم گفت:
-
میدان نقش جهان
میدان نقش جهان، دومین میدان بزرگ جهان، اولین بنای ایران پس از انقلاب اسلامی است که در فهرست آثار یونسکو به ثبت جهانی رسید. میدان نقش جهان اصفهان به نامهای میدان شاه و میدان امام نیز شهرت دارد. این میدان به ابعاد 560 متر طول و 160 متر عرض ساخته شدهاست. میدان نقش جهان اصفهان یک میدان مستطیلی شکل و یکی از زیباترین میدانهای دنیاست که در دوران صفویه و در باغی به همین نام ساخته شد. این میدان 560 متری یکی از اولین جاذبههای دیدنی اصفهان است که گردشگران خارجی و داخلی به بازدید از آن میآیند. در واقع میدان نقش جهان اصفهان، هسته مرکزی بازدید از اماکن تاریخی متعدد دیگری است که در کنار آن قرار گرفتهاند. آثار تاریخی مشهوری همچون: عالی قاپو، مسجد شاه(امام) اصفهان، مسجد شیخ لطف الله و بازار قیصریه
بیشتر دیدنیهای اصفهان در اطراف میدان نقش جهان قرار دارند.
-
عالی قاپوی اصفهان
عالی قاپو، بلندترین بنای 6 طبقهای با زیربنای 1800 مترمربع در دوره شاه عباس اول ساخته شد. این بنای تاریخی، یکی از مهمترین شاهکارهای معماری اویل قرن یازدهم هجری است که شهرتی عالم گیر دارد. در گذشته عمارت عالی قاپو را به نامهای «دولتخانه مبارکه نقش جهان» و «قصر دولتخانه» نیز میشناختند. شاه عباس اول به منظور نشان دادن قدرت و شکوه حکومت خود دستور ساخت عمارت عالی قاپو را صادر کرد. جلسات مهم حکومتی، استقبال از مهمانان خارجی، برگزاری مراسم رسمی دولتی در این کاخ برگزار میشد. یکی از بخشهای بسیار مشهور عمارت عالی قاپو، ایوان این عمارت است که در طبقهی سوم عمارت عالی قاپو قرار دارد و دارای 18 ستون بلند و رفیع چوبی و یک حوض زیبای مرمرین در وسط آن است. گچبریهای بسیار چشم نواز در تالار طبقهی آخر که به اتاق موسیقی یا اتاق صوت نیز شهرت داشته توسط هنرمند نامدار عصر صفوی «رضا عباسی» انجام شده و بر شکوه و عظمت این بنای 6 طبقه افزوده است.
عمارت عالی قاپو بلندترین کاخ عهد صفوی است.
-
کاخ چهلستون اصفهان
یکی از بناهای بینظیر اصفهان که در زمان شاه عباس اول ساخت آن شروع شد، کاخ چهلستون است وسعت کاخ چهلستون 67000 مترمربع بوده و همانطور که گفته شد ساخت آن از دوران شاه عباس اول شروع شد و در دوران سلطنت شاه عباس دوم پایان یافت. کاخ چهلستون شامل تالار آینه، تالار ۲۰ ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوانهای طرفین سالن پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار است که با تزیینات نقاشی و آینهکاری و کاشیکاری دیوارها و سقفها بسان تابلویی روح افزا هر بازدیدکنندهای را مبهوت زیبایی خود میکند. کاخ چهلستون اصفهان در واقع بنایی با 20 ستون است که انعکاس این ستونها بر استخر روبرو این تصور را ایجاد کرده که این کاخ 40 ستون دارد. در واقع عدد 40 در ادبیات فارسی ایران نشان دهنده تعداد زیاد و کثرت است.
در دوره صفویه تمامی ستونها آینه کاری شده بود که در زمان حکومت «ظل السلطان»،بزرگترین پسر ناصرالدین شاه این آئینه کاریها تخریب و روی آنها با گچ پوشانده و نقاشیهای دوره صفوی کشیده شد.
-
مسجد امام اصفهان
مسجد امام مهمترین مسجد دوران حکومت صفویه است که در سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. این مسجد به همراه میدان نقش جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدهاند. مسجد امام شاهکاری جاویدان معماری، کاشی کاری و نجاری در قرن یازدهم هجری است. دلیل احداث این مسجد که به «مسجد شاه»، «مسجد سلطانی» نیز شهرت دارد، بیست و چهارمین سالگرد سلطنت شاه عباس اول صفوی بود. ساخت اولیه این بنا در زمان ایشان شروع شد و تزیینات و الحاقات جانبی آن در دوران جانشینان وی پایان یافت.
مسجد امام اصفهان گل سرسبد مساجد اصفهان بوده و نمایانگر اوج هنر هزار سال مسجد سازی در ایران است.
-
مسجد شیخ لطف الله اصفهان
گنبد نخودی رنگ به ارتفاع 32 متر از زمین به همراه کاشیکاریهای بیبدیل و فوقالعاده مسجد شیخ لطف الله آن را تبدیل به یکی از زیباترین آثار دیدنی اصفهان کرده است که هر گردشگری را به بازدید از خود بر میانگیزد. این مسجد بسیار زیبا و شاهکار معماری دوره صفویه در سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. معمار این اثر تاریخی، یکی از مشهورترین معماران عصر صفوی «استاد محمدرضا اصفهانی» بود. مسجد شیخ لطف الله براساس خبرگزاری « اسپوتنیک» یکی از 7 عجایب ناشناخته و برترین سازههای معماری جهان است. معماری بینظیر مسجد شیخ لطف الله به همراه کتیبهها و خطوط داخل مسجد که اثر هنرمندانه هنرمند مشهور رضا عباسی و خوشنویس گمنام، «باقر بنا» شما را به اوج زیبایی و آرامش فرا میخواند.
این مسجد تفاوت بسیاری با مساجد دیگر ایرانی دارد. در مسجد شیخ لطف الله منارهای وجود ندارد و حیاط آن نیز به صورت 4 ایوانی ساخته نشده است. یکی دیگر از شاخصههای ویژه معماری مساجد اصفهان که در مسجد شیخ لطف الله نیز وجود دارد، انعکاس 7 باره صدا در آن است. این مسجد یک ویژگی دیگر نیز دارد و آن رنگ گنبد است که در زمانهای مختلف روز تغییر رنگ میدهد، به طور مثال در صبحها خاکی رنگ، در ظهر صورتی و در غروب خاکستری رنگ خواهد بود.
گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان یکی از مدورترین گنبدهای جهان و زیباترین آنهاست.
-
بازار قیصریه
بازار قیصریه یکی از مجللترین و باشکوهترین بازارها در دوره صفویه است که در آن دوره پارچههای نفیس و فرشهای گرانبها را در این بازار میفروختند. این بازار قدیمی که در گذشته بسیار معروف و پررونق بوده و حتی شرکتهای خارجی در آن حجره داشتهاند، به صورت دو طبقه با 148 حجره ساختهشده و طبقهی بالای آن برای کارهای تجاری و بازرگانی استفاده میشدهاست.
بازار قیصریه به بازار سلطانی نیز شهرت دارد.
-
کلیسای وانک
کلیسای وانک، یکی از کلیساهای تاریخی ارامنه است که در زمان شاه عباس دوم ساخته شد. این کلیسا که به «کلیسای نجات دهنده مقدس» نیز شهرت دارد در محله جلفای اصفهان قرار دارد. کلیسای وانک توسط خود ارامنههای آن دوره ساخته شده اما شکل ظاهری آن با بنای امروزیاش متفاوت است. در ابتدا کلیسای وانک تنها کاربرد مذهبی داشته اما امروزه بیشتر جنبه تاریخی و فرهنگی دارد. کلیسای وانک به نام «آمناپرکیچ» در جهان شناخته میشود و یکی از 13 کلیسای باقیمانده در محله جلفای اصفهان از قرن 17 میلادی است.
نخستین چاپخانهی ایران و خاورمیانه در حیاط کلیسای وانک افتتاح شد.
-
منارجنبان اصفهان
در منارجنبان همراه منارهها میتوانید بلرزید! این بنا که در دوره ایلخانی و اواخر پادشاهی الوجایتو ساخته شده، مساحتی حدود 146 مترمربع داشته و ارتفاع منارههای آن 7.5 متر است. این بنا بر فراز مزار عارف گمنام «عمو عبدالله» ساخته شده و منطقیترین دلیل لرزش دو مناره، پدیده فیزیکی تشدید یا پدیده رزونانس است.
یکی از مشهورترین و شگفت انگیزترین جاهای دیدنی اصفهان منارجنبان آن است که در روستای کارلادان در 6 کیلومتری شهر قرار دارد.
-
آتشگاه اصفهان
یکی از 3 اثر باقی مانده از ایران باستان آتشگاه اصفهان است که قدمت آن به دوره ساسانی بر میگردد. این بنا در 2 کیلومتری منارجنبان و بر فراز کوهی به همین نام واقع شدهاست. دیوارهای خشتی آتشگاه از ملات خاک رس و آب ساخته شده و در قالبهای دایرهای شکل قرار گرفتهاند. آتشگاه اصفهان یکی از 7 آتشکده بزرگ ایران است که در زمان پادشاهی قباد ساسانی ساخته شده و در سال 1330 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفتهاست.
آتشگاه اصفهان یکی از 3 اثر باقیمانده از دوران باستان است که از لحاظ وسعت نیز در رتبه سوم قرار دارد.
-
پل خواجوی اصفهان
پل خواجو در زمان شاه عباس دوم ساخته شده و به سبب کاشیکاریهای بینظیرش یکی از زیباترین پلها در دوران صفویه بوده است. بسیاری از افرادی که به بازدید از شهر اصفهان میآیند، سی وسه پل و پل خواجو را با هم اشتباه میگیرند. تشخیص این دو از یکدیگر بسیار آسان است. در قسمت میانی پل خواجو در هر دو سمت شرقی و غربی، ساختمانی در قسمت میانی پل خواجو قرار دارد که به آن «بیگلر بیگی» میگویند. این ساختمان زیبا برای اقامت موقت شاه عباس دوم و خاندان او ساخته شده بود. امیران در این شاه نشین مینشستند و به تماشای مسابقات شنا و قایقرانی بر روی دریاچه میپرداختند. پل خواجو 24 دهانه دارد و به طول 133 و عرض 12 متر ساخته شده و علاوه براینکه یک پل زیباست، بیشتر به منزله سد و بند بوده که با حرکت کشویی آن به بالا و پایین میزان آبی که در زاینده رود جاری میشود را کنترل و تنظیم میکند.
پل خواجوی اصفهان در تاریخ 15 دی 1310 شمسی به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسید.
-
سی و سه پل
طولانیترین پل روی زاینده رود، سی و سه پل اصفهان است. این پل 295 متری دارای 33 دهانه بوده و توسط «استاد حسین بنا» و به دستور شاه عباس اول در سال 1008 هجری قمری ساخته شد. نظارت بر ساخت سی و سه پل اطفهان به عهده « اللهوردیخان اوندیلادزه» بود. ساخت سی وسه پل 3 سال زمان برد و در سال 1011 هجری قمری ساخت آن پایان یافت. چیزی که در سازه این پل اعجاب همه را برانگیخته، خصیصه جالب مصالح پل بوده که هرچه رطوبت بیشتری را جذب کنند، قویتر و مستحکمتر میشوند.
معمار بنا برای ساخت سی و سه پل از مصالح پایه و فونداسیونی استفاده کرده که استحکامشان با رطوبت افزایش مییابد و خشکی ادامهدار رودخانه در درازمدت برای آن خطرآفرین خواهد بود.
بهترین زمان سفر به اصفهان چه موقع است؟
از آنجا که اصفهان یک شهر کویری با آب و هوای خشک است. سفر به آن در تابستان و زمستان مناسب نیست. بهترین زمان سفر به اصفهان اوایل بهار و پاییز است. بهترین ماه برای سفر نیز مثل اکثر مناطق ایران، اردیبهشت است.
از چه روشهایی میتوان به اصفهان سفر کرد؟
روشهای سفر به اصفهان مختلف و متنوع هستند که در ادامه به هریک از آنها اشاره میکنیم:
1. خودروی شخصی
اولین روش استفاده از خودروی شخصی است. اگر پایتخت نشین هستید، فاصله تهران تا اصفهان حدود 450 کیلومتر بوده و نزدیک به 5 ساعت زمان میبرد.
2. اتوبوس
اگر قصد دارید با اتوبوس به اصفهان سفر کنید، مدت زمانی که این مسیر را طی خواهید کرد، چیزی حدود 6 تا 7 ساعت خواهد بود.
3. راه آهن
یکی از راحتترین و امنترین روشهای سفر به اصفهان، سفر با قطار است. ایستگاه راه آهن اصفهان در فاصله کوتاهی از شهر قرار دارد و میتوانید پس از رسیدن به اصفهان تاکسی بگیرید. البته مدت زمان سفر به اصفهان با قطار حدود 9 ساعت خواهد بود.
4. هواپیما
اگر قصد دارید در زمان کوتاهتری به اصفهان برسید، میتوانید بلیط هواپیما تهیه کنید. مدت زمان سفر در این صورت بسیار کوتاه خواهد بود و حدود 45 دقیقه تا 1 ساعت زمان میبرد.
5. ثبت نام در تورهای مسافرتی
یکی از روش های کاملا بیدردسر که میتوانید انتخاب کنید، سفر با تورهای مسافرتی همچون آرندتور است. این تورها به صورت شخصی برگزار میشود و شما میتوانید وسیله نقلیه، محل اقامت خود را انتخاب کنید. خدماتی که تور اصفهان آرندتور به شما عرضه میدهد یک شب اقامت در هتل با صبحانه و همراهی لیدر محلی برای بازدید از 5 جاذبه گردشگری مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام اصفهان، کاخ عالی قاپو، میدان نقش جهان و کاخ چهلستون است.
اصفهان در دوران شاه عباس اول تا مرگ شاه عباس دوم از لحاظ وسعت و زیبایی از قسطنطنیه بسیار بهتر بود.
غذاها و خوراکیهای مشهور اصفهان چیست؟
- بریانی
محال است که به اصفهان سفر کنید و اسم غذای چرب گوشتی بریانی را نشنیده باشید. این غذای گوشتی لذیذ را با نان و پیاز و سبزی سرو میکنند. بنابراین در سفر اصفهان خوردن این غذای خوشمزه را فراموش نکنید.
یکی از غذاهای بسیار مشهور و خوشمزه اصفهان بریانی است.
- خورشت ماست
وقتی اسم خورشت ماست را می شنوید، تصور خواهید کرد که که با یک غذای خورشتی مواجه می شوید. اما باید به شما بگوییم که خورشت ماست یک دسر است که از ماست، زعفران و گوشت گردن بدون استخوان تهیه میشود!
خورشت ماست، دسری خوشمزه و متفاوت اصفهان است که در طبخ آن از گوشت گردن استفاده میشود.
- گز و پولکی
امکان ندارد به اصفهان سفر کنید و از گزها و پولکیهای خوشمزه آن چشم پوشی کنید. یکی از سوغاتیهای بسیار خوشمزه و محبوب اصفهان گز این شهر است که به صورت آردی همراه با مغز پسته و بادام سرو میشود. پولکیها هم تقریبا شبیه نبات هستند اما طعمهای متنوعی دارند که می توانید آنها را با چای میل کنید.
معروفترین برندهای گز اصفهان، گز بولداجی، گز مظفری و گز شیرین است.
سفر به اصفهان یکی از سفرهای بسیار جذاب است که شما را با تاریخ و فرهنگ ایران بهتر و بیشتر آشنا میکند. این شهر زیبا و سرسبز دارای آثار تاریخی بسیار متعددی است که ما در اینجا تنها به بخشی کوتاه از آنها اشاره کردیم. برای تماشای تمامی جاذبههای این شهر فرهنگی باید بارها به آن سفر کرد و از جاذبههای گردشگری متفاوتش دیدن کرد.
کلمات، بخش مهمی از دنیای من هستند. همیشه با خودم فکر میکنم، شاید معنای حضورم در این جهان بیپایان، سفر به دنیای کلمات باشد. من با واژهها، زندگی میکنم. از زمانیکه در مدرسه، نخستین انشای زندگیام را نوشتم، عاشق این حرفه شدم و در تمامی سالها فعالیت در حوزه محتوا، دغدغهام نوشتن به زبان ساده و روان، همچون اسمم بودهاست.
لینک: https://arandtour.com/news.cfm?id=921