کاخ چهل ستون اصفهان، مبارک‌ترین بناهای دنیا!

تور اصفهان

وقتی صحبت از کاخ چهل‌ستون اصفهان می‌‌شود، بنا به کتیبه‌ای که معرف تاریخ ساخت این بناست شما با مبارک‌ترین بنای دنیا روبرو هستید. این عمارت به مساحت 2120 مترمربع در ارتفاع یک متر بیشتر از سطح باغ چهل‌ستون ساخته شده‌است.

وبلاگ آرندتور قصد دارد در این مقاله به معرفی کاخ چهل‌ستون اصفهان، مشخصات باغ، تاریخچه کاخ چهل‌ستون، معماری و پلان کاخ چهل‌ستون، ویزگی‌های نقاشی‌های مینیاتور کاخ بپردازد و در انتها ساعت بازدید و مسیر دسترسی به این عمارت را با شما در میان بگذارد. برای سفر به اصفهان و بازدید از این بنای تاریخی می‌توانید با تور اصفهان آرندتور نیز همراه شوید.

معرفی باغ چهل ستون

قبل از اینکه در مورد کاخ چهل‌ستون اصفهان صحبت کنیم، بهتر است در ابتدا به معرفی محل کاخ که در باغ چهل‌ستون قرار دارد، بپردازیم. باغ چهل‌ستون همانطور که گفته شد در بخشی از باغ وسیعی به نام جهان‌نما قرار دارد. شاه عباس اول در این بخش باغ،کوشکی کوچک بر پا کرد که هسته اولیه و اصلی ساخت کاخ چهل‌ستون شد.

باغ چهل‌ستون به گونه‌ای طراحی و ساخته شده که امکان دسترسی به سایر باغ‌ها داشته‌ باشد. این باغ سه در ورودی داشته که در قدیمی آن رو به شرق قرار دارد و در واقع در اصلی ورودی باغ نیز هست. پس از اینکه از سر در ورودی باغ وارد آن می‌شوید، پس از طی مسافتی با استخر بزرگی که در روبروی عمارت قرار دارد، مواجه می‌شوید.

شاه عباس اول در بخشی از باغ، دستور ساخت عمارتی به شکل کلاه فرنگی را داد که همین بنا، پایه‌گذار ساخت کاخ چهل‌ستون شد.

باغ چهل‌ستون یک باغ بسیار عیان سلطنتی است و تا سال 1327 خورشیدی تاریخ دقیق بنا مشخص نبود، اما در آن سال با کاوش‌هایی که در جبهه تالار انجام شد، دو کتیبه از زیر گچ پیدا شد که در کتیبه‌ی صورتی رنگ تاریخ ساخت بنا نوشته شده بود و از کاخ به عنوان «مبارک‌ترین بناهای دنیا» یاد شده بود. بر روی این کتیبه‌ی گچی به حروف ابجد تاریخ ساخت بنا درج شده بود که به پنجمین سال سلطنت شاه عباس دوم بر می‌گشت. کتیبه‌ی دوم به رنگ آبی است و از تعمیرات زمان شاه سلطان حسین سخن می‌گوید.

کاخ چهل‌ستون در زمان شاه سلطان حسین دچار آتش سوزی بسیار مهیبی شد و قسمت‌هایی از عمارت چهل‌ستون در آتش سوخت.

باغ چهل‌ستون به همراه کوشک و اتاق‌های کوچکش در تمام دوران صفوی به منظور پذیرایی از میهمانان دربار شاه و مراسم و... استفاده می‌شد. این کاربرد باغ تا دوره شاه عباس دوم، یعنی هفتین پادشاه صفوی ادامه داشت. در آن زمان شاه عباس دوم تصمیم گرفت کلاه فرنگی باغ چهل‌ستون را توسعه دهد و تالارها و ایوان‌هایی به آن بیافزاید.

معماری و پلان کاخ چهل‌ستون اصفهان

همانطور که گفته شد شاه عباس دوم تصمیم گرفت، کلاه فرنگی ساخته شده توسط شاه عباس اول را توسعه دهد و آن را مبدل به کاخی باشکوه و بسیار زیبا کند. با توجه به همین امر، ساختمان اصلی کلاه فرنگی تغییرات عمده‌ای کرد و تالار آیینه، تالار 20 ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آیینه، ایوان‌های دو طرف سالن پادشاهی و حوض بزرگی که مقابل تالار قرار دارد، به آن اضافه شد. کاخ چهل‌ستون در سال 1056 هجری قمری با حضور شاه عباس دوم و سفیران کشورهای خارجی افتتاح شد.

معماری کاخ چهل‌ستون اصفهان ترکیبی از هنر معماری چینی، فرنگی و ایرانی است.

ایوان کاخ چهل‌ستون دارای 18 ستون چوبی از درختان کاج و چنار است که 4 ستون وسط بر روی شیر سنگی استوار شده‌اند که از دهان آنها آب فوران می‌کند و به حوض مرمری تالار می‌ریزد. کافی است کمی از ورودی تالار فاصله بگیرید تا به اتاق بسیار زیبایی به نام تالار آیینه برسید. این تالار بر دو ستون استوار گشته و سراسر آن مزین به آیینه کاری وسیع و بسیار پرکار است. آیینه کاری‌های ریز و پرکار در کنار معرق کاری و آیینه‌های قدی و خشتی این فضا را بسیار جذاب و شگفت انگیز کرده‌است. سقف این تالار از قاب‌های چوبی به اشکال هندسی مختلف ساخته شده و تصویر قرینه آن بر حوض مرمرین وسط ایوان فضای تالار را بسیار دل‌انگیز کرده‌است.

قرینه سازی مشابهی از فضای آیینه کاری گفته شده در تالار آیینه عمارت چهل‌ستون را می‌توان در حوض وسط ایوان عالی قاپو نیز مشاهده کرد.

بخش دیگر کاخ چهل‌ستون که نشان از هنر نقاشی فوق العاده هنرمندان و معماران دوره صفویه دارد و هر بازدیدکننده‌ای را مبهوت دستان و نگاه این هنرمندان می‌کند، تالار مرکزی کاخ است.

تالار مرکزی کاخ چهل‌ستون اصفهان به منظور پذیرایی و دیدار از مهمانان خارجی و شخصیت‌های کشوری ساخته شده‌بود. در واقع بخش عمده نقاشی‌های کاخ چهل‌ستون در تالار مرکزی قرار دارد. برخی از نقاشی‌های موجود در این قسمت در عصر قاجار نقاشی شده‌اند. نقاشی‌های کاخ چهل‌ستون شامل شرح پذیرایی شاه عباس اول و دوم و شاه طهماسب از امیران ترکستان و همایون هندی، جنگ شاه اسماعیل اول با ازبکان است.

اگر بخواهیم به طور خلاصه در مورد نقاشی‌های تالار مرکزی عمارت چهل‌ستون صحبت کنیم باید بگوییم، نقاشی‌هایی از وقایع تاریخی در دوران‌های مختلف ایران در این قسمت قرار دارد. علاوه بر نقاشی‌های کاخ چهل‌ستون که بسیار زیبا و شگفت‌ انگیز هستند، سقف تالار مرکزی نیز با وجود گنبدی منقش و استوار با لچک‌های رنگارنگ و طرح‌های طلایی و متنوع این فضا را دل انگیزتر کرده‌است.

زیباترین بخش عمارت چهل‌ستون اصفهان، تالار مرکزی آن است.

دو اتاق علاوه بر تالار آیینه و تالار مرکزی وحود دارد که شامل نقاشی‌هایی بسیار زیبا هستند که در زمان ظل‌السلطان کشیده شده و در زیر لایه‌ای از گچ پنهان شده بودند و اینک با کمک کارشناسان از زیرگچ بیرون آمده و مرمت شده‌اند. از این دو اتاق برای نمایشگاه‌های فصلی استفاده می‌شود.

یکی دیگر از جاذبه‌های باغ چهل‌ستون اصفهان، استخر این مجموعه است که علاوه بر زیبایی باعث لطافت و خنکی هوا نیز می‌شود. در چهار طرف استخر، مجسمه‌هایی وجود دارد که مربوط به عمارت چهل‌ستون نیست و به هنگام تخریب قصر سرپوشیده به این محل آورده شده‌اند.

کاخ چهل‌ستون در واقع بیست ستون دارد و انعکاس تصویر ستون‌ها بر استخر آب سبب شده به این عمارت چهل‌ستون بگویند.

مهم‌ترین ویژگی‌های کاخ چهل‌ستون اصفهان

1. تالار و 18 ستون چوبی از درختان کاج و چنار
2. تالار آیینه
3. شیرهای سنگی در چهار گوشه استخر
4. تزیینات بسیار زیبای طلاکاری شده در تالار مرکزی
5. سقف باشکوه تالار 20 ستون
6. سف آیینه کاری تالار آیینه
7. مدخل آیینه کاری شده تالار جلوس شاه عباس دوم
8. تصویری از شاه عباس اول با تاج مخصوص و مینیاتورهای دیگر اتاق گنجینه و....
   
   

محل کاخ چهل‌ستون

این عمارت باشکوه در استان اصفهان، نزدیک میدان امام حسین در خیابان استانداری واقع شده و به موزه چهل‌ستون اصفهان نیز شهرت دارد. ساعت بازدید آن نیز همه روزه از ساعت 8:30 تا 19 است.