چاپارخانه میبد یزد، یادگاری از اولین چاپارخانه‌های جهان

تور یزد

میبد با بافت غنی و قدیمی‌اش یکی از مراکز مهم یکجانشینی در مرکز ایران است که آثار تاریخی متعددی دارد. یکی از این آثار شگفت انگیز که در کنار کاروانسرای شاه عباسی قرار دارد، چاپارخانه میبد یزد است. چاپارخانه‌ی میبد یزد از خشت و گل ساخته شده و با توجه به قدمت آن، یکی از بناهای نسبتا سالم این شهر است که در بافت معماری چاپارخانه ساخت برج و بارو، روزنه‌های دیده‌بانی و تیراندازی همگی حکایت از امنیت بالای آن در زمان گذشته داده‌است. با وبلاگ آرندتور همراه شوید تا اطلاعاتی از معماری چاپارخانه میبد، تاریخچه چاپارخانه‌ میبد یزد، و... در اختیارتان قرار دهیم.

سخنی کوتاه در مورد تاریخچه چاپارخانه در ایران و میبد

قدمت ساخت چاپارخانه در ایران به قرن‌ها پیش از اسلام و دوره هخامنشیان بر می‌گردد. چاپارخانه‌ها بسته‌ها، نامه‌ها و امانتی‌های مهم حکومتی را با این ایده هوشمندانه از اقصی نقاط مختلف سرزمین پهناور ایران جابه‌جا می‌کردند. چیزی که بعدها در اروپا رواج یافت و به آن پست می‌گفتند.

یکی از مهم‌ترین چاپارخانه‌های مسیر ری به کرمان، چاپارخانه‌ی میبد یزد است که قدمت چاپارخانه به دوره قاجار بر می‌گردد. چاپارخانه‌ میبد یزد یکی از مهم‌ترین مراکز چاپارخانه در ایران بوده و نقش کلیدی در ارسال نامه‌های مهم حکومتی داشته‌است. از طرفی دیگر چاپارخانه‌ها علاوه بر ارسال اخبار و نامه‌های حکومتی نقش چشم و گوش حکومت را نیز داشته‌اند و چنانچه خبری می‌شنیدند، باید به گوش حکومتی‌ها می‌رساندند. علاوه براین در دوره قاجار به علت تمیزی اتاق‌های چاپارخانه که اغلب از کاروانسراها تمیزتر بودند، مردم با پرداخت مبلغی یک شب را در چاپارخانه می‌ماندند و استراحت می‌کردند.

قدیمی‌ترین شیوه پست در جهان  شیوه چاپارخانه است که قدمت آن به دوره هخامنشیان بر می‌گردد.

گذری بر معماری چاپارخانه میبد

چاپارخانه میبد یزد به دلیل اهمیت بسیار زیادش به صورت دژی مستحکم و استوار با برج‌های دیده بانی و دیوارهای بلند با موقعیت عالی دفاعی ساخته شد. مصالح به کار رفته در کل بنا از خشت و گل بوده اما پشت بام و سر در ورودی چاپارخانه از آجر ساخته شده‌است.

در معماری چاپارخانه میبد، یک حیاط مرکزی وجود دارد که دور تا دور آن آخور اسبان بوده و در سه طرف پشت آخورها، اصطبل‌های اسبان قرار داشته که در شب‌ها و در فصل زمستان اسبان در آنجا نگهداری می‌شدند. دو صحن سرپوشیده و اتاق‌هایی برای رئیس چاپارخانه، نگهبان‌ها، پیک‌ها نیز وجود داشته تا همیشه اسبان و پیک‌های تازه نفس برای ادامه ارسال اسناد و.... در چاپارخانه حاضر باشند. در بین حیاط و ورودی، اتاق‌هایی وجود داشتند که برای اجاره به مسافران بین راهی داده می‌شدند.

در چاپارخانه میبد یزد، همیشه اسبان تازه نفس نگهداری می‌شدند تا هنگام ورود پیک، اسب را تعویض کرده و اسب خسته در چاپارخانه استراحت کند.

امروزه این بنا به صورت موقت به موزه پست یزد واگذار شده و در آن ماکت‌های بسیار زیبایی از پستچیان قدیمی و اسبانی که نگهداری می‌کرده‌اند به همراه تمبرهای قدیمی، وسایل پست قدیم و اسناد و تصاویر تاریخی مربوط به پست نگهداری می‌شود.

ماکت‌های زیبای چاپارخانه میبد یزد که به موزه پست این استان شهرت دارد، شما را با چاپارخانه‌ها در گذشته بیشتر آشنا می‌کند.

کارگاه‌های سفال‌ گری میبد

سفال و سفال گری یکی از صنایع دستی شهر میبد است که قدمت آنها در منطقه به هزاران سال پیش و حتی به سفال‌های داخل نارین قلعه بر می‌گردد. این کارگاه‌ها در گذشته به صورت متفرق بودند. اما حدود 40 سال پیش با ایجاد مرکز بهداشت میبد، کارگاه‌های سفال گری میبد به یک منطقه متمرکز بیرون شهر منتقل شدند که به آن «کرخانه» می‌گویند. کارگاه و فروشگاه سفال گری غدیر علاوه بر ارائه محصولات متنوع به شما این اجازه را می‌دهد که پشت چرخ بشینید و زیر نظر استادکار حس خوب کار کردن با گل و شکل دادن آن را از نزدیک تجربه کنید. بنابراین علاوه بر خرید محصولات متنوع سفالی می‌توانید در این کارگاه سفال گری را نیز از نزدیک تجربه کنید.

خاکی که برای سفالگری انتخاب می‌شود، اغلب خاک رس است.

مسیر دسترسی به شهر میبد و چاپارخانه

برای رفتن به شهر میبد می‌توان از چندین روش متنوع استفاده کرد. روش اول استفاده از خودروی شخصی است. مسافت تهران تا میبد حدود 570 کیلومتر بوده و از شهرهای قم و کاشان عبور می‌کند. قبل از رسیدن به شهر یزد باید به سمت شهر میبد تغییر مسیر دهید. روش بعدی استفاده از اتوبوس است که باید به پایانه مسافربری بروید. روش سوم و چهارم استفاده از قطار و هواپیما به مقصد یزد خواهد بود. پس از رسیدن به یزد، باید از ماشین‌های کرایه‌ای استفاده کرده و فاصله یزد تا میبد را که حدودا 54 کیلومتر بوده در مدت کمتر از یک ساعت طی کنید. روش نهایی که به نظر راحت‌تر و بی‌دردسرتر می‌آید، ثبت نام در تورهای مسافرتی یزد و سفر با آژانس‌های مسافرتی همچون آرندتور است.

مصالح به کار رفته در کل بنای چاپارخانه میبد از خشت و گل بوده اما پشت بام و سر در ورودی از آجر ساخته شده‌است.

سفر با تور یزد آرندتور چه مزایایی دارد؟

در تور یزد آرندتور شما یک روز کامل را در شهر میبد به سر خواهید برد و به دیدار اماکن تاریخی مختلف این شهر از جمله نارین قلعه، یخچال خشتی، برج کبوتر، آب انبار کلار و کاروانسرای شاه عباسی ، چاپارخانه و کارگاه سفال خواهید رفت. این سفر کاملا برای شما به صرفه خواهد بود. چون با پرداخت مبلغ مشخصی بدون نگرانی از هزینه و محل اقامت و... مهمان آرندتور هستید. در تور یزد، آرندتور هزینه محل اقامت، صبحانه، میان وعده، هزینه ورودی اماکن تاریخی و... را پرداخت می‌کند و در عین حال در بازدید از هر مکان تاریخی در شهر یزد و میبد، لیدر اطلاعات لازم و کافی را در اختیارتان قرار می‌دهد. بنابراین با ما همراه شوید و یک سفر لذت‌بخش را تجربه کنید.