میبد، شهر جهانی زیلو ب قدمتی چندین هزار ساله!

تور یزد

همانطور که اشاره شد شهر زیبای میبد از لحاظ جغرافیایی در شمال استان یزد قرار دارد و یکی از شهرهای مرکزی ایران است. این شهر در 5 آذر 1397 به عنوان شهر زیلوی جهان انتخاب شد. با وبلاگ آرندتور همراه باشید تا در مورد بافت قدیمی میبد، آب و هوا و جاذبه‌های گردشگری و... هر آنچه در سفر به میبد به آن نیاز دارید، صحبت کنیم.

از میبد شهری دیدنی دل کویر چه می‌دانید؟

آرندتور قصد دارد در یک مقاله جامع به شما کمک کند تا در سفر به میبد با این شهر کویری بیشتر آشنا شوید. وقتی صحبت از شهر میبد می‌شود، کاشی‌ و سفال‌های رنگارنگش در برابر چشمان ما نمایان می‌شود.  این شهر نه تنها به خاطر زیلوهای باکیفیتش شهرتی جهانی دارد، بلکه سفالگری‌های بی‌نظیر این شهر نیز آوازه‌ای جهانی دارند. سکه‎‌هایی که از دوره‌ ساسانیان در این شهر پیدا شده نشان از رونق میبد در آن دوره داشته‌است.

شهر میبد بنابر پاره‌ای از شواهد، یکی از نخستین مناطق یکجانشینی در مرکز ایران است.

• تاریخچه شهر میبد

شهر میبد همچون نگینی در دل کویر می‌درخشد. این شهر با توجه به بافت تاریخی غنی‌اش، دیدنی‌های تاریخی متنوعی دارد و هرساله گردشگران زیادی را به بازدید از خود دعوت می‌کند. شهر میبد تاریخی کهن را در دل خود جای داده‌است. مورخان بنای شهر میبد را به یکی از شاهان ساسانی، شاه مؤبد یا میبدار از سرهنگان یزدگرد نسبت می‌دهند. با توجه به این دیدگاه میبد، تغییر یافته واژه موبد است و بنا بر دیدگاه دوم واژه میبد، از کلمه میبدار اختصار گرفته شده‌است. این شهر همانطور که گفته شد حدود 7 هزار سال پیش ساخته شده‌است. برخی از تاریخ ‌نویسان ساخت این قلعه را به زمان سلیمان پیامبر (ع) نسبت می‌دهند و این گونه روایت می‌کنند که دیوان (دیوها) در هر طرف می‌گشتند و کوه‌ها و پشته‌های قابل ساخت قلعه را پیدا می‌کردند و در آنجا قلعه برای حضرت سلیمان می‌ساختند. یکی از دیوان به نام «دال دیو» به این کوه می‌آید و این مکان را برای ساخت قلعه مناسب می‌بیند. خبر به گوش حضرت سلیمان می‌رسد و ایشان با ساخت قلعه در این مکان موافقت کرده و دیو قلعه‌ای به فرمان حضرت سلیمان (ع) به نام قلعه میبد می‌سازد تا بعضی از گنج‌ها و خزاین حضرت سلیمان به آن انتقال ‌یابد.

میبد به عنوان مرکز اصلی تولید کاشی و سرامیک کشور محسوب می‌شود.

• اقتصاد میبد

اقتصاد میبد از گذشته تا به امروز بر پایه کشاورزی، دامداری و صنایع دستی استوار بوده‌است. مهم‌ترین محصولات این شهر کویری غلات، انار، پسته، سفال، سرامیک، زیلو و... است.

• آب و هوای شهر میبد

شهر میبد در حاشیه کویر قرار دارد و همین مسئله سبب شده تا آب و هوایی گرم و خشک داشته باشد. گرمای هوای آن به گونه‌ای است که دمای هوا در تابستان تا 43 درجه سانتی‌گراد می‌رسد. اما زمستان‌های این منطقه آب و هوایی سرد و مرطوب دارد.

• مسیرهای دسترسی به شهر میبد

برای سفر به میبد می‌توان از چند طریق اقدام کرد، اتوبوس، خودرو شخصی، راه آهن و تور یزد که در این صورت شما در یک روز کامل به بازدید از شهر میبد می‌روید در نهایت نهار را نیز در کاروانسرای زیبای شاه عباسی که از اماکن تاریخی منطقه نیز هست، میل خواهید کرد.

• جاذبه‌های گردشگری شهر میبد

با توجه به بافت شهر تاریخی میبد، در این منطقه همانطور که قبلا نیز اشاره شد، جاذبه‌های گردشگری متنوعی وجود دارد که در تور یزد شما می‌توانید بدون پرداخت ورودیه با همراهی لیدر و کسب اطلاعات بیشتر از اماکن زیر دیدن کنید:

1. نارین قلعه

نارین قلعه دژی استوار و یادگار باقیمانده از دوره ساسانیان، کهن‌ترین تاریخ تمدن بشری در استان یزد است که در سال 1354 به ثبت ملی رسیده‌است. این دژ استوار به نرین توی قلعه (نارنج قلعه) نیز شهرت دارد. نارین قلعه در 2 دوره قبل و بعد از اسلام به دلیل موقعیت استراتژیکش بسیار مهم شناخته شده‌است. برخی باستان شناسان قدمت سکونت در این دژ باشکوه را حدود 4 الی 3 هزار سال پیش از میلاد مسیح برآورد کرده‌اند.

نارین قلعه شهر میبد دارای مسیرهای قابل تردد زیرزمینی بوده که برای تدارک و تهیه‌ی مایحتاج زندگی افراد از جمله آب و غذا از آنها استفاده می‌کردند.

2. برج کبوتر خانه

کبوتر خانه برج و بارویی استوانه‌ای شکل با قابلیت نگهداری 4 هزار لانه کبوتر طراحی و ساخته شده‌است. قدمت این بنا به دوره قاجار بر می‌گردد و داخل آن به شکلی بسیار زیبا و پوشیده از حفره‌هایی از جنس خشت خام و ملات گلی است. این مکان در گذشته به منظور جمع آوری فضولات پرندگان و ساخت کود از آنها استفاده می‌شده‌است. کود پرندگان یکی از بهترین کودهای مصرفی در کشاورزی است. البته در گذشته از کود پرندگان در دباغی و ساخت باروت نیز استفاده می‌کردند.

برج کبوتر خانه میبد در سال 1364 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

3. یخچال خشتی

یکی از بزرگ‌ترین منابع تأمین کننده یخ در گذشته ایران، یخچال خشتی است. تاریخچه ساخت تنها سازنده یخ منطقه به دوره صفویه بر می‌گردد. این بنا در تاریخ 16 دی 1375 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

4. کاروانسرای شاه عباسی

کاروانسرای شاه عباسی به کاروانسرای میبد نیز شهرت دارد و در دوره صفویه ساخته شده‌است. این کاروانسرا، هسته اصلی یکی از کامل‌ترین مجموعه‌های راهداری تاریخ ایران است که در کنار چاپارخانه، آب انبار و یخچال خشتی قرار دارد. گرداگرد کاروانسرای شاه عباسی، ایوان و حجره‌‌های مختلف از جمله رستوران مشهور کاروانسرا قرار دارد.

یکی از هسته‌های اصلی و در واقع کامل‌ترین مجموعه‌های راهداری تاریخ ایران کاروانسرای شاه عباسی است.

5. چاپارخانه

چاپارخانه یکی از مهم‌ترین استراحت‌گاه‌های بین شهری است که در دوره قاجار ساخته شده و در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده‌است. در گذشته چاپارخانه میبد محل نگهداری چند اسب و پیک تازه نفس برای ارسال و مبادله سریع نامه‌ها و امانت‌ها بوده‌است. این استراحتگاه شامل یک محوطه روباز و دو محوطه سرپوشیده و اتاق‌هایی مخصوص رئیس چاپارخانه و اقامت پیک‌ها و نگهبانان و نگهداری از اسب‌ها بوده‌است.

چاپارخانه‌ها یکی از مهم‌ترین مراکز عمده پستی و چاپاری در گذشته بوده‌است.

6. کارگاه سفال

قدمت سفالگری در شهر میبد به هزاران سال قبل می‌رسد. در گذشته فاصله میان کارگاه‌های سفالگری از هم زیاد بود، اما امروزه تمامی کارگاه‌های میبد به یک محل منتقل شده و به آن کارخانه می‌گویند. یکی از سوغاتی‌های بسیار ماندگار که از این شهر می‌توانید خریداری کنید، ظروف سفالی است.

بهترین زمان سفر به میبد

با توجه به اینکه این شهر در شمال یزد و در حاشیه کویر قرار دارد، بهترین زمان سفر به آن شش ماهه دوم سال و یا اوایل بهار خواهد بود که هوا خنک‌تر و مطبوع‌تر است.