از سه جاذبه دیدنی کرمان، یخدان مویدی، سرو هزارساله سیرچ و روستای شفیع آباد چه میدانید؟
یخدان مویدی، سرو هزار ساله سیرچ، روستای شفیع آباد سه اثر تاریخی از 7 هزار جاذبهی ماندگار کرمان هستند که در فهرست اثر ملی قرار گرفتهاند.
کرمان یکی از 5 استان ایران است که جاذبههای تاریخی بیشماری دارد. از هفت هزار اثر تاریخی این استان، هفتصد مورد آن در فهرست آثار ملی قرار گرفتهاند.
ما در وبلاگ آرندتور، این بار قصد داریم، به معرفی سه جاذبهی تاریخی و فرهنگی استان کرمان، یخدان مویدی کرمان، سرو هزار ساله سیرچ و روستای شفیع آباد بپردازیم. پس با ما همراه باشید تا اطلاعات مفید و کافی در این زمینه کسب کنید.
یخدان مویدی، بزرگترین یخچال خشتی ایران و جهان!
یخدان مویدی کرمان، ساخته شده در عصر صفوی، بزرگترین یخچال خشتی ایران و جهان است که در سال 1378 به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیدهاست. کاربری این یخچال، استفاده از آب آن در طول فصل تابستان است.
یخدان مویدی، در خیابان ابوحامد واقع شدهاست.
چرا به آن یخدان مویدی میگویند؟
با توجه به اینکه آب یخچال از قنات مشهوری به نام قنات مویدی تأمین میشود به آن یخدان مویدی میگویند.
معماری یخدان مویدی کرمان
بنای یخدان مویدی به دلیل فرم مخروطی شکلش، کمترین میزان تابش آفتاب را جذب میکند. در اطراف این مخروط، دیوارهای بلندی وجود دارد که با وزش باد و سایهای که ایجاد شده، دمای هوا را کاهش میدهد.
مصالحی که در یخدان مویدی استفاده شده، عبارتند از: خشت خام و ملات گل
یخدان از بخشهای زیر تشکیل شدهاست:
- مخزن
- حصار
- استخر
- چاله یخ
پلان مخزن به شکل دایره بوده و گنبدی روی آن ایجاد شدهاست. استفاده از خشت خام در ساخت یخچال سبب شده که یخدان خشتی خاصیت عایق حرارتی داشته باشد و گرما را از داخل عبور ندهد. اطراف یخچال یک حصار بلند 12 متری وجود دارد. پلههایی که در یخچال ساخته شده، برای دسترسی و و نگهداری از یخدان مویدی استفاده میشدهاست.
هرساله یک لای از خشت و گل روی گنبد یخدان مویدی استفاده میکردند.
اتاقکهایی اطراف یخدان مویدی وجود دارد که در زمستان فضای یخچال را گرم و تابستان خنک نگه میدارد.
ویژگیهای معماری یخدان مویدی
یخدان ارتفاعی برابر با 20 متر دارد. این ارتفاع بلند، کف یخچال را خنک نگه میداشتهاست. نحوه تهیه یخها، بدین صورت بوده که پشت دیوارهای بلند و قطور یخچال مویدی، سطوح صافی ساخته بودند که در طی روز در برابر تابش نور آفتاب مقاومت میکرده و از آب شدن یخهای درون یخدان، جلوگیری میکردهاست.
یخ سازی درون یخدان مویدی، به این صورت انجام میشده، که هر شب روی تودههای منجمد یخ، چند سانیمتر آب جاری میشده، و با وجود سرمای بسیار بالای شبهای کرمان، این آبها تبدیل به یخ میشدند. زمانیکه قطر یخ به 30 تا 40 سانتیمتر میرسید، یخها را قطعه قطعه میکردند و داخل منابع یخ میریختند.
با انبار کردن یخها در یخدان، آب مورد نیاز اهالی کرمان در تابستان تهیه میشد. در کف یخدان به منظور صرفه جویی و دوری از هدر رفتن آب، آبراهی تهیه شدهبود، که آب یخهای ذوب شده به آن منتقل میشد.
علاوه براین به منظور جلوگیری از چسبیدن یخها بهم بین آنها کاه میریختند. برای زیباتر کردن یخها و فروش بیشتر آنها به ثروتمندان، یخ فروشها دانههای انار را روی یخها میریختند. بدین صورت یخها را زیباتر کرده و به ثروتمندان میفروختند.
سرو سیرچ، درختی هزار ساله
سرو سیرچ درختی هزار ساله است که در روستای سیرچ کرمان قرار دارد. روستای سیرچ، یکی از 4 آبادی بزرگ بخش شهداد کرمان است که در ناحیه آب و هوایی کوهستانی، و بر سر راه شهداد-کرمان، قرار دارد. این روستا در 80 کیلومتری کرمان و 25 کیلومتری بخش شهداد واقع شدهاست. سیرچ نام محلهای ییلاقی است که به آن «بهارستان» میگفتند.
در روستای سیرچ، چندین درخت کهنسال وجود دارد. این سرو در واقع از دو درخت سرو کهنسال تشکیل شده که یکی جوانتر است. ارتفاع یکی از درختها 27 متر و قطر آن 7.4 متر بوده و درخت دیگری به ارتفاع 22 متر و قطر 3.3 متر است. از دیگر مشخصات این اثر ملی به عمر طولانی هزار سالهاش، میتوان اشاره کرد. سرو هزارساله سیرچ، در سال 1382 به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیدهاست.
روستای سیرچ، محل تولد نویسنده به نام و مشهور «قصههای مجید»، هوشنگ مرادی کرمانی است.
سرو هزارساله سیرچ، به عنوان یکی از ذخایر ژنتیکی استان کرمان شناخته شده، و در کنار رودخانه دائمی و مسیر مقبره «سلطان جلال الدین» و مسجد واقع شدهاست.
از روستای شفیع آباد کرمان چه میدانید؟
روستای شفیع آباد کرمان، اولین اکو موزه طبیعی ایران است که در کنار جاده نهبندان به شهداد واقع شده است. این روستا، فرهنگ، آداب، پوشش محلی و غذاهای مخصوص خودش را دارد که این موضوع باعث جذب گردشگران بیشماری شدهاست.
در روستای شفیع آباد، قلعهای وجود دارد که به «قلعه شفیع آباد» مشهور است و در دوره قاجار، با محوطهای از درختان نخل ساخته شدهاست. قلعه شفیع آباد، را به عنوان کاروانسرا نیر میشناسند و به آن، «کاروانسرای شفیع آباد» نیز میگفتند.
قلعه شفیع آباد، در سال 1381 به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیدهاست.
سخن آخر
بازدید از آثار تاریخی متعدد کرمان از جمله، یخدان مویدی، سرو هزار ساله سیرچ و روستای شفیع آباد، سفر را برای شما دلپذیرتر خواهد کرد. از طرفی دیگر، استفاده از افرادی که بتواند اطلاعات خوبی در این زمینه در اختیارتان قرار دهند، سفر را پربارتر و مفیدتر خواهد کرد.
استفاده از، تورهای مسافربری، این حسن را دارد که شما از سفر و مسیر لذت بیشتری میبرید و دیگر دغدغه راه، اطلاعات از محل مورد بازدید، مشکل مکان استراحت و غذا را ندارید.
پس در تور کرمان آرندتور، همراه ما باشید و یک سفر 3.5 روزه به مناطق کویری داشته باشید. در این سفر تاریخی- طبیعت گردی، شما به بازدید از 14 جای دیدنی کرمان میروید که روستای سیرچ، یخدان مویدی و روستای شفیع آباد نیز، هست. پس با ما همراه باشید.



کلمات، بخش مهمی از دنیای من هستند. همیشه با خودم فکر میکنم، شاید معنای حضورم در این جهان بیپایان، سفر به دنیای کلمات باشد. من با واژهها، زندگی میکنم. از زمانیکه در مدرسه، نخستین انشای زندگیام را نوشتم، عاشق این حرفه شدم و در تمامی سالها فعالیت در حوزه محتوا، دغدغهام نوشتن به زبان ساده و روان، همچون اسمم بودهاست.
لینک: https://arandtour.com/news.cfm?id=1205