بازار کرمان، طویل ترین راسته بازار به قدمت 600 سال!

تور کرمان

بازار کرمان همانطور که گفته شد، طولانی‌ترین راسته بازار ایران است که عمر آن، به سده هشتم هجری قمری بر می‌گردد. ما در وبلاگ آرندتور، این بار قصد داریم، در مورد این بازار 600 ساله بیشتر با شما صحبت کنیم. پس با ما همراه باشید.

مشخصات بازار کرمان

قدمت بازار کرمان به 600 سال پیش و دوره‌ی حکومت مظفری و تیموری بر می‌گردد. هر بخش از بازار کرمان در زمان یکی از فرمانروایان ساخته شده و به خاطر این ویژگی یک اثر منحصر به فرد است. بازار کرمان از راسته‌ها و بازارهای متفاوتی تشکیل شده که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. این مجموعه، حدود 60 درصد بناهای تاریخی استان کرمان را در بر می‌گیرد.

یکی از جاهای دیدنی کرمان، بازار کرمان است که به بازار گنجعلی خان نیز شهرت دارد.

مشخصات بخش‌های مختلف بازار

بازار بزرگ کرمان، از دو بخش اصلی و تیمچه تشکیل شده، که در ادامه به معرفی بازارهای اصلی و تیمچه‌ها می‌پردازیم:

• بازار ارگ کرمان

اولین بخش از بازار کرمان، بازار ارگ است که یکی از بازارهای اصلی است و از میدان ارگ شروع شده و تا چهارسوق گنجعلی خان ادامه دارد. این بازار به دو بخش فرعی‌تر به نام «بازار نقارخانه» و «بازار سراجی» تقسیم می‌شود.

• چهار سوق گنجعلی خان کرمان

محل تقاطع دو راسته بازار را چهارسوق می‌گویند.چهار سوق گنجعلی خان کرمان، محل تلاقی دو راسته بازار در محل گنجعلی خان است. در این تقاطع، بازار ارگ، بازار گنجعلی خان، بازار مسگری و بازار میدان قلعه را به هم می‌رساند. نمای داخلی چهارسوق گنجعلی خان با گچ بری و نقاشی‌های رنگ و روغن 400 سال پیش پوشیده شده‌است.

• بازار گنجعلی خان کرمان

بازار گنجعلی خان حد فاصل بین چهار سوق و بازار اختیاری است. این بازار یادگار عصر صفوی است و در بخش جنوبی میدان گنجعلی خان کرمان و سمت راست حمام گنجعلی خان و هجده مغازه قرار دارد.

بازار گنجعلی خان کرمان، روی بازار قدیمی شهر ساخته شده‌است.

• بازار اختیاری کرمان

بازار اختیاری، یکی دیگر از بازارهای اصلی کرمان است که در چهارمین قسمت بازار، قرار دارد. این بازار بسیار کم عرض و تنگ بوده و قدیمی‌ترین بخش بازار است. دلیل اهمیت آن نیز، قرارگیری بازار، بین بازار گنجعلی خان و وکیل است.

• بازار و مجموعه وکیل کرمان

بازار وکیل کرمان در انتهای بازار اختیاریه و مجموعه وکیل قرار دارد. این بازار به دستور «محمد اسماعیل خان وکیل الملک» حاکم کرمان در سال 1282 هجری قمری، پسرش «مرتضی قلی خان وکیل ثانی» و اولادش ساخته شد. این مجموعه وکیل شامل کاروانسرا، بازار، حمام، مسجد است.

حمام وکیل که یکی از زیباترین بناهای مجموعه وکیل کرمان است، در دوره قاجار ساخته شده، این حمام در فاصله اندکی از حمام‌های گنجعلی خان و ابراهیم خان قرار دارد. کاروانسرای وکیل، یکی دیگر از ارکان مجموعه وکیل بوده که به صورت دو طبقه با بادگیر و ساعت ساخته شده‌است.

کتیبه‌های کاروانسرای وکیل کرمان به خط «علیرضا عباسی» خطاط مشهور عصر صفوی نوشته شد.

• بازار سردار کرمان

بازار سردار کرمان، از چند بازارچه متقاطع تشکیل شده که با سه راسته بازار اصلی در حاشیه بازار به بازار اختیاریه می‌رسد. این بازارچه در سطحی پایین‌تر از راسته بازار، قرار دارد و بیشتر مغازه‌های آن، پارچه فروش هستند.

• بازار مظفری کرمان

بازار مظفری کرمان از انتهای بازار وکیل شروع شده و به خیابان میرزا رضای کرمانی منتهی می‌شود. این بازار در سال 750 هجری قمری توسط «امیر مبارزالدین محمد مظفر» بنا شد. بازار مظفری کرمان شامل قسمت‌های مختلف از جمله، آب انبار، مسجد، مدرسه، تکیه و بازار است.

متاسفانه تمامی بناهای بازار مظفری کرمان به غیر از مسجد «حاج مظفری» و تکیه در گذر زمان از بین رفته‌اند.

• بازار عزیز کرمان

امروزه از بازار عزیز، تنها نامی باقی مانده‌است. برای ورود به بازار عزیز باید کمی از دروازه شمالی شهر قدیم کرمان بگذرید تا به بازار عزیز برسید. این بازار در طول تاریخ در مسیر توسعه شهر از بین رفته‌است.

• بازار مسگری کرمان

بازار مسگری کرمان در ضلع شمالی میدان گنجعلی خان قرار دارد. در این بازار می‌توان آثار هنرمندانه و پر نقش و نگار مسی را پیدا کرد.

مجموعه و بازار حاج آقا علی (بازار آهنگری)

مجموعه و بازار حاج آقا علی کرمان، در امتداد بازار عزیز و خیابان شریعتی به سمت جنوب و راسته کفاش‌ها قرار دارد. با ارزش‌ترین قسمت این بازار، مجموعه حاج آقا علی است که شامل آب انبار، کاروانسرا و مسجد چهلستون اشاره کرد.

• بازار قلعه محمود کرمان

بازار قلعه محمود کرمان، اولین بخش از بازار شمالی-جنوبی است که در جنوبی‌ترین بخش بازار کرمان قرار دارد. به اولین بخش از بازار قلعه محمود، بازار «دروازه ریگ آباد» می‌گویند. در این بازار می‌توان آهنگرانی را مشاهده کرد که به شیوه قدیمی آهنگری می‌کنند.

• بازار کفاش‌ها

بازار کفاش‌ها از انتهای بازار حاج علی آقا شروع می‌شود و به موازات بازار ابراهیم خان ادامه می‌یابد و به سرای گلشن ختم می‌شود. بازار کفاش‌ها به بازارهای شرقی-غربی بسیار نزدیک بوده و رونق آن از بازار قلعه محمود بیشتر است.

• بازار زرگری کرمان

بازار زرگری کرمان، به بازار قیصریه نیز شهرت دارد. این بازار به صورت شمالی-جنوبی بوده و از گوشه‌ی شمال شرقی میدان گنجعلی خان شروع می‌شود.

• بازار کلاه مالی کرمان

بازار کلاه مالی کرمان، 13 باب مغازه است که در حدفاصل بازار شمالی میدان گنجعلی خان و بازار کفاش‌ها قرار دارند. در سمت راست این بازار، مدرسه گنجعلی خان واقع شده و در سمت چپش، مجموعه ابراهیم خان و یکی از درب‌های کاروانسرای میرزا حسن خان قرار دارد.

پس از بازار کلاه مالی کرمان، مجموعه‌ی بسیار زیبای بازار ابراهیم خان کرمان قرار دارد.

• بازار میدان قلعه کرمان

بازار میدان قلعه کرمان، پس از بازار بزرگ، یکی از قدیمی‌ترین و طولانی‌ترین بازارهای کرمان است که در محله «میدان قلعه» قرار دارد. این بازار به دلیل نزدیکی به بازارهای شرقی-غربی اهمیت بیشتری از بازار قلعه محمود دارد.

بازار کرمان در تاریخ 25 اردیبهشت 1380 به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسید.

سخن آخر

بازدید از آثار تاریخی متعدد کرمان از جمله، بازار بزرگ کرمان، سفر را برای شما دلپذیرتر خواهد کرد. استفاده از افرادی که بتواند اطلاعات خوبی از این مجموعه در اختیارتان قرار دهند، سفری پربار برای شما ارمغان می‌آورد. ثبت نام در تورهای مسافربری، این حسن را دارد که شما از مسافرت و مسیر لذت بیشتری می‌برید و دیگر دغدغه راه، اطلاعات از محل مورد بازدید، مشکل مکان استراحت و غذا را ندارید. پس با ما در تور کرمان آرندتور، همراه شوید.