2500 سال با نهر داریون

تور خوزستان

تا به حال به خوزستان یا بهتر بگوییم شوشتر سفر کرده‌اید؟ سازه‌های آبی شوشتر را از نزدیک دیده‌اید؟ می‌دانید مجموعه سازه‌های آبی شوشتر به همراه 13 اثر تاریخی دیگر، به عنوان دهمین اثر تاریخی ایران به ثبت جهانی رسیده‌اند؟

نام نهر داریون، از نام داریوش گرفته شده‌است و تنها سازه‌ای است که پس از قرن‌ها، هنوز نام بانی‌اش را به یدک می‌کشد. ما در وبلاگ آرندتور، می‌خواهیم، امروز در مورد نهر داریون، محل آن، نحوه ساختش و... با شما صحبت کنیم. پس همراه ما باشید.

 

نهر داریون کجاست؟

داریون، نهری است در شوشتر، که از رود «شطیط» جدا شده و پس از طی مسافتی دوباره به آن ملحق می‌شود. نهر داریوش را «دارا» نیز می‌گویند. این نهر در زمان داریوش هخامنشی ساخته شده‌است.

قدیمی‌ترین و تاریخی‌ترین سازه که به دستور داریوش هخامنشی ساخته شده، نهر داریون است.

تاریخچه نهر داریون

شوشتر در طول تاریخ، شهر بسیار مهمی بوده که در کنار رود کارون، قرار داشته‌است. از آنجا که پیشینیان، می‌خواستند، از آب رودخانه کارون نهایت استفاده را بکنند، سازه‌های آبی متعددی را در این شهر ساختند. نهر داریون اولین و کهن‌ترین بخش این سازه‌های آبی است.

نهر داریون اولین و کهن‌ترین بخش سازه‌های آبی شوشتر است.

نهر داریون چیست؟

نهر داریون، نام رودی دست کند است که در زمان داریوش هخامنشی و به دستور او از رودخانه شطیط یا چهار دانگه کشیده شد. این رود، برای آبرسانی به دشت میاناب شوشتر و بافت تاریخی شهر کنده شده‌است.

نهر داریون به صورت دستی کنده شده‌است.

نهر داریون چه ویژگی‌هایی دارد؟

در محوطه سازه‌های آبی شوشتر یک قلعه وجود دارد که به آن «قلعه سلاسل» می‌گویند. این اثر به همراه 13 اثر دیگر در یونسکو به ثبت جهانی رسیده‌است. قلعه سلاسل تا 50 سال پیش سالم بوده اما اکنون، خرابه‌ای بیش از آن نمانده‌است. دهانه کانال داریون در قلعه سلاسل قرار دارد. جایی که آب رودخانه وارد قلعه می‌شود، 8 آبگیر وجود دارد که امروز تعداد زیادی از آنها بسته است. آبگیرها، در زمان خروج از قلعه به یک کانال بزرگ ختم می‌شوند. نهر داریون، پس از 40 کیلومتر دوباره به رود شطیط می‌ریزد.

 

از نهر داریون چه استفاده‌ای می‌کردند؟

نهر داریون، همانطور که گفته شد، به منظور آبیاری دشت میاناب و آبرسانی به شهر باستانی شوشتر، طراحی شده بود. پس از کندن نهر در این شهر، شوشتر بسیار پر رونق شد و کشاورزی در آن توسعه یافت.

میراب‌ها در هنگام ساخت کانال داریون، نهر را بین قسمت‌های مختلف زمین‌های زراعی به طور دقیق و براساس زمان و مقدار آب تقسیم بندی کرده بودند. همانطور که گفته شد، قسمتی از آب نهر داریون زیرزمین‌های خانه‌ها «شوادان» منتقل می‌شد. آبی که به زیرزمین خانه‌ها می‌رفت، علاه براینکه مورد مصرف قرار می‌گرفت، خانه را خنک می‌کرد.

نکته‌ی دیگری که لازم است، همین جا به آن اشاره کنیم، این است که در قلعه سلاسل حمام‌های زیادی وجود داشته که آب آنها از نهر داریون تأمین می‌شده‌است.

پله‌ها و پل‌هایی در قسمت زیرین قلعه سلاسل وجود داشته که در هنگام جنگ و خطر، مردم آب مورد نیازشان را از درون قلعه و نهر داریون تأمین می‌کردند.

پل بند شادروان

بخش دیگری از سازه‌های آبی که به نهر داریون مرتبط بوده، پل بند شادروان است. این پل بند، 300 متر پایین تر پل بند میزان قرار دارد و قدمت آن به دوره ساسانیان بر می‌گردد. این پل سطح آب را برای کانال داریون، در زمان کم آبی، بالا می‌برد. حسن دیگر پل بند شادروان عبور راحت‌تر از روی نهر داریون است.

عده‌ای پل بند شادروان را مستحکم‌ترین و قدیمی‌ترین پل جهان می‌دانند.

سخن آخر

نهر آب داریون، به صورت دستی و به فرمان داریوش هخامنشی به منظور آبیاری دشت میاناب و آبرسانی به بافت تاریخی شهر شوشتر ساخته شد. این کانال قدیمی‌ترین و اولین بخش سازه‌های آبی شوشتر است.

چنانچه تمایل بازدید از نهر داریون دارید، می‌توانید با ماشین شخصی، اتوبوس و قطار به شوشتر بروید و در طی بازدیدی 2-1 ساعته از سازه‌های آبی شوشتر و نهر داریون دیدن کنید.

چنانچه تمایل دارید با هواپیما به شوشتر بروید، باید به شما بگوییم که شوشتر فرودگاه ندارد. شما می‌توانید با هواپیما به دزفول یا اهواز رفته و بقیه مسیر را تاکسی بگیرید. راه ساده‌تری نیز وجود دارد و آن همراه شدن با تور خوزستان آرندتور و سفر به شهر شوشتر است.