چای سریلانکا؛ راهنمای کامل انواع و فرآیند تولید
چای سریلانکا یا همان چای سیلان، در ابتدا تنها در باغ‌های سلطنتی این کشور در نواحی مرکزی آن کشت می‌شد؛ اما پس از صادرات‌های اولیه موفقی که چای در این کشور داشت، کشت آن به سراسر این کشور انتقال پیدا کرد.
احتمالا شما هم به عنوان کسی که در قاره آسیا زندگی می‌کند علاقه زیادی به چای دارید! چای، از حدود پنج هزار سال قبل در کشور چین کشف شد. چای تاریخ طولانی و البته جذابی دارد؛ از زمان کشف چای تا امروز که انواع چای در بسته‌بندی‌ها، عطرها و طعم‌های مختلف در جای جای جهان یافت می‌شود.
در ابتدای کشف چای، این نوشیدنی آرامبخش، صرفا به عنوان یک نوشیدنی مصرف می‌شد اما کمی بعد، از خواص دارویی آن نیز بهره بردند. از مصرف به عنوان یک نوشیدنی تا کشف خواص درمانی چای و همچنین استفاده از آن در جهت رنگ‌آمیزی اشیاء، می‌توان به سرگذشت مفصلی که چای از سر گذرانده است پی برد.
امروزه اما چای به عنوان یک نوشیدنی محبوب در سراسر جهان شناخته شده و همانند قهوه، بخش جدایی ناپذیر منوی کافه‌ها می‌باشد. رفته رفته با فراگیری سوشال مدیا و همچنین تعامل جهانی که بین فرهنگ‌ها و ملیت‌های مختلف صورت گرفته، اطلاع از سبد تغذیه مردم در دیگر کشورها، دیگر مانند گذشته دشوار نیست. این دسترسی آسان باعث شده که دست افراد در انتخاب باز باشد.
یکی از پرطرفدارترین این محصولات، چای است. اگرچه که این گیاه سیاه در هر کجا که کشت شود ماهیت یکسانی با دیگر چای‌ها دارد؛ اما به لحاظ عطر، طعم و خواص در هر کجا متفاوت است. یکی از انواع وسوسه‌انگیز چای، چای سریلانکا است! این چای در نواحی خاصی از کشور سریلانکا کشت می‌شود و امروزه یکی از انواع پرطرفدار چای در دنیاست.
تاریخچه چای در سریلانکا
شروع داستان چای در سریلانکا را به جیمز تیلور نسبت می‌دهند که در سال 1872 اولین کارخانه چای را در سریلانکا راه‌اندازی کرد. اما این داستان به سالها قبل از تاسیس این کارخانه مربوط مربوط می‌شود.
تاریخ سفر چای به سریلانکا و ماندگاری آن در این کشور، به 200 سال پیش باز می‌گردد. سریلانکا در سال 1824 تحت استعمار انگلیس قرار داشت، و نیروهای انگلیسی چای را برای اولین بار از چین، به این کشور و دیگر مستعمره خود یعنی هند، آوردند.
به دلیل خاک حاصلخیز و مرغوب نواحی مرکزی سریلانکا و همچنین ورود تکنولوژی‌های مربوط به کشت چای به این کشور، این گیاه به سرعت رشد پیدا کرد و توانست یکی از محصولات پرطرفدار سریلانکا شود.
البته چای سریلانکا در ابتدا مرغوبیت و محبوبیت امروز خود را نداشت؛ اما رفته رفته پس از گذر زمان و پیشرفت تکنولوژی، الخصوص پس از اعلام استقلال این کشور در سال 1948، تولید چای در این کشور رشد چشمگیری پیدا کرد؛ به صورتی که امروزه یکی از چهار تولیدکننده برتر چای در دنیا محسوب می‌شود.
پس از این پیشرفت مشهود چای سریلانکا، که به دلیل نام قدیمی این کشور یعنی سیلان، به چای سیلان شهرت دارد؛ صادرات آن به دیگر کشورها نیز افزایش یافت. اکنون چای سریلانکا نه تنها در جهان شهرت و محبوبیت بالایی دارد، بلکه یکی از منابع مهم اقتصادی این کشور محسوب می‌شود.
چگونگی تولید چای سریلانکا
چای سریلانکا یا همان چای سیلان، در ابتدا تنها در باغ‌های سلطنتی این کشور در نواحی مرکزی آن کشت می‌شد؛ اما پس از صادرات‌های اولیه موفقی که چای در این کشور داشت، کشت آن به سراسر این کشور انتقال پیدا کرد. به گونه‌ای که امروزه یکی از مهم‌ترین مشاغل در این کشور کشت چای سریلانکا به شمار می‌رود.
در ابتدای ورود چای به این کشور، کشت آن به روش سنتی انجام می‌شد؛ اما به تدریج با ورود تکنولوژی به سریلانکا، تولید آن نیز پیشرفت کرد و مراحل پس از برداشت آن به کارخانه‌ها انتقال یافت.
انواع چای سریلانکا
شاید برایتان جالب باشد که بدانید سریلانکا علیرغم اینکه یک جزیره کوچک است اما آب و هوای متنوعی را در دل خود جای داده است. علاوه بر این، نوع خاک آن نیز در نواحی مختلف این کشور متفاوت است. همانطور که پیش از این گفتیم، چای سریلانکا در تمامی نواحی این کشور تولید می‌شود؛
به همین دلیل و با توجه به آب و هوایی که هر ناحیه از سریلانکا داراست، چای نیز در انواع مختلفی در این کشور تولید می‌شود که هر کدام به تناسب نوع کشت، زحمتی که برای آن کشیده می‌شود، خواصی که دارد و معیارهایی از این قبیل، قیمتش تعیین شده و طرفداران خود را دارد.
چای سیاه
چای سیاه یا همان چای دمی، یکی از پرطرفدارترین انواع چای در سراسر دنیاست. ابتدا تنها چای سیاه در سریلانکا تولید می‌شد؛ اما روند پیشرفت چای در این کشور، در همین مرحله متوقف نشد و انواع دیگری از چای در دل سریلانکا متولد شد که به آن می‌پردازیم.
چای سیاه سریلانکا را پس از برداشت، کمی استراحت می‌دهند تا یک دوم رطوبت خود را از دست بدهد؛ سپس با استفاده از دستگاه‌هایی این برگ‌های چای را خرد می‌کنند. در طی خرد کردن برگ‌ها، چند واکنش شیمیایی باعث می‌شود که این چای خواص خود را از دست ندهد.
سریلانکا محیطی درجه یک و بسیار مناسب برای کشت چای سیاه به شمار می‌رود.
چرا که آب و هوای گرم و مرطوب برای تولید این نوع چای مناسب است و سریلانکا اساسا یک جزیره گرمسیری است. خود چای سیاه سریلانکا به دلیل تفاوت آب و هوایی که پیشتر گفتیم به دو نوع کم رشد و پر رشد تقسیم می‌شود. چای سیاه کم رشد، طعم تند و قوی دارد بر خلاف نوع پر رشد آن که بسیار سبک است. لازم به ذکر این نکته است که چای کم رشد از طرفداران بیشتری در دنیا برخوردار است.
چای سبز
چای سریلانکا، مراحل رشد خود را به سرعت طی کرد و چای سبز را نیز به سبد تولید چای خود افزود. چای سبز اگرچه نوظهور محسوب می‌شود اما روند گسترش و محبوبیت آن بسیار صعودی است. این چای به دلیل داشتن اکسیدان بالا و خواص ویژه‌ای که دارد؛ امروزه در رده یکی از پرطرفدارترین انواع چای قرار می‌گیرد.
این چای در جای جای سریلانکا تولید می‌شود؛ و به دلیل طعم به نسبت تندی که دارد، چای سبز سیلان را از سایر چای سبزها متمایز می‌کند. بازار فروش چای سبز سریلانکا، امروزه در خاورمیانه است. البته که در اروپا و آمریکا نیز بازار فروش آن رو به رشد بوده و سیر صعودی خود را طی می‌کند.
چای سفید
از دیگر انواع چای که در سریلانکا تولید می‌شود، می‌توان به چای سفید اشاره کرد. برگ چای سفید اگرچه از همان برگ چای سیاه و سبز است اما تفاوت‌هایی هرچند کم با دو چای قبلی دارد. پرمژدن سریع برگ‌های چای سفید باعث می‌شود که این چای مراحل تولیدی کمتری را نسبت به بقیه چای‌ها طی کند؛ و از این رو فواید بسیار بیشتری از دو نوع دیگر چای دارا باشد.
چای سفید یا همان چای نوک نقره‌ای که به رنگ آن اطلاق می‌شود، از گران‌ترین چای‌ها در سریلانکا به شمار می‌رود. این چای به دلیل طعم مطبوع، سبک و شیرینی که دارد، طرفرداران بسیاری را از سراسر دنیا به خود جذب کرده است.
فواید و مضرات چای‌های سریلانکا
به دلیل انواع مختلف چای سریلانکا، فواید آن نیز متفاوت خواهد بود. اما آنچه چای این کشور را از انواع چای‌های دیگر کشورها جدا می‌کند، مرغوبیت آن است. چای سیاه، چای سبز و چای سفید سریلانکا هر کدام فواید و مزایای منحصر به فرد خود را دارند.
سیاه اما پرفایده
چای سیاه سیلان یا سریلانکا، به دلیل کافئین کمتری که نسبت به قهوه دارد، گزینه مناسبی برای مصرف به شمار می‌رود. همچنین به عنوان تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن، کاهنده احتمال ابتلا به بیماری قلبی، جلوگیری از فشارخون بالا و افزایشدهنده فعالیت مغز مورد استفاده قرار گیرد. همچنین چای سیاه به عنوان یک منبع کاهنده استرس در انسان‌ها شناخته شده و به این منظور نیز مصرف می‌شود.
سبز مثل سلامتی
چای سبز سریلانکا، به دلیل آنتی‌اکسیدان بیشتری که نسبت به چای سیاه دارد، محصول مفیدتری به نظر می‌رسد؛ که البته نتایج تجربیات متعدد از مصرف آن، این موضوع را تایید می‌کند. چای سبز باعث افزایش متابولیسم بدن، کاهش پوکی استخوان، افزایش عضله‌سازی، از بین برنده بوی بد و کلا مقاوم‌سازی دهان در برابر مشکلات مربوط به این بخش، بهبودی عمکرد مغز و کاهنده بیماری‌های قلبی می‌شود.
سفید و تازه
میزان کافئین کم و آنتی‌اکسیدان زیاد نسبت به دو نوع دیگر چای، باعث می‌شود که چای سفید یکی از سالم‌ترین چای‌ها باشد. اگرچه مزایای چای سفید به عنوان یک چای سریلانکا مشابه مزایای چای سبز است اما به دلیل حفظ مواد مغذی در طی تولید، باعث می‌شود اثربخشی آن از چای سبز بسیار بیشتر باشد.
چای سفید به عنوان کاهنده استرس، مقابله کننده با افسردگی، مبارز در جنگ با چربی‌ها و کاهنده قند خون مصرف می‌شود. علاوه بر همه این‌ها، از یاد نبرید که این نوع چای، تمامی فواید چای سبز را نیز در خود دارد.
جرعه پایانی
چای به عنوان یک نوشیدنی بسیار محبوب از دیرباز در سبد نوشیدنی‌های مردم جای داشته است. از میان انواع چای، چای سریلانکا از شهرت و محبوبیت ویژه‌ای برخوردار است. تاریخچه چای در این کشور جزیرهای بسیار مفصل است و سرگذشت ویژه‌ای دارد.
به طور کلی در سریلانکا سه نوع چای سیاه، چای سبز و چای سفید تولید می‌شود؛ که هر کدام خواص منحصر به فرد خود را دارند. اکنون سریلانکا به عنوان یکی از چهار تولیدکننده برتر دنیا در حوزه چای، یکی از مرغوب‌ترین چای‌ها را دارد که به سایر کشورها صادر می‌شود. از نوشیدن آن نگذرید!
به مطالعه ادامه دهید: سفر به دنیای هنرهای محلی کلمبو
علی طاها