دیلمان کجاست؟ بهشت گمشده‌ای در دل گیلان

تور ماسال

دیلمان کجاست؟

گیلان یعنی عشق، سرسبزی، آرامش، طبیعت بکر، غذاهای خوشمزه و...! در کنار تمام لحظات نابی که در این استان زیبای کشورمان می‌توانیم تجربه کنیم، یکی از ییلاق‌های کمتر شناخته شده و تاریخی آن، دیلمان است.

دیلمان د فاصلۀ 88 کیلومتری از رشت و 25 کیلومتری سیاهکل قرار دارد. فاصلۀ این منطقه تا سطح دریا حدود 1400 تا 1600 متر است و یکی از ییلاق‌های مشهور استان گیلان محسوب می‌شود.

وجه تسمیه دیلمان چیست؟

تا حالا فکر کردید چرا به این منطقه دیلمان می‌گویند؟ اصلا معنای دیلمان چیست؟ پاسخ این سوال، ریشه در زبان شیرین گیلکی دارد.

«دیل» به زبان گیلکی، یعنی محل چرای دام. پسوند «مان» هم به ارتفاع و مکان اشاره دارد. پس دیلمان یعنی محلی مرتفع برای چرای دام. این نام زیبا و پر معنی اشاره به شغل اهالی دیلمان از دیرباز دارد.

بیشتر دربارۀ دیلمان گیلان بدانیم!

دیلمان گیلان، تنها به دلیل طبیعت بکر و آب‌وهوای دلپذیرش شهرت ندارد! تاریخ و تمدنی غنی این منطقۀ دل‌انگیز نیز نشان از هویت آن دارد. کشف مهر باستانی با قدمت بیش از 5 هزار سال، شاهد این ادعاست. این سکه که در یکی از گورستان‌های منطقه دیلمان کشف شده‌است، هم‌اکنون در «موزه لنینگراد» نگهداری می‌شود.

دیلمان گیلان، نقش مهمی در تحولات سیاسی ایران از گذشته تا امروز داشته‌است. مردمان منطقه، افرادی جنگجو و آزادی‌خواه بودند که در برابر حملات اعراب مقاومت کردند و هرگز به اجبار به دین اسلام نپیوستند. علویان در بازه‌ای از تاریخ، به دلیل موقعیت جغرافیایی دیلمان گیلان، به این منطقه پناه آوردند. مردم در اثر همنشینی با علویان به دین اسلام گرویدند و پس از آن، سلسله‌های قدرتمندی چون زیاریان و بویهیان را پایه‌گذاری کردند.

جاهای دیدنی دیلمان گیلان

دیلمان به دلیل نزدیکی به سیاهکل، به منطقه ییلاقی دیلمان سیاهکل نیز شهرت دارد. در اطراف آن، جاهای دیدنی متنوعی وجود دارد که عبارت‌اند از:

تی‌تی کاروانسرا در دیلمان

یکی از جاهای دیدنی و بسیار زیبای اطراف دیلمان سیاهکل، «تی‌تی کاروانسرا» است که قدمتش به دورۀ صفویه می‌رسد و گفته می‌شود، یکی از عمه‌های سلاطین صفوی به نام «تی‌تی» دستور ساخت آن را داده‌است.

تی‌تی در زبان گیلکی به معنای شکوفۀ درختان است. شاید این نام به دلیل طبیعت سرسبز آن به این کاروان‌سرا داده شده‌است.

متأسفانه کاروانسرای تی‌تی در چند سال اخیر بسیار تخریب و تبدیل به محل نگهداری دام شده بود که خوشبختانه، با تلاش و پیگیری میراث فرهنگی سیاهکل، این بنا امروزه در دست مرمت قرار گرفته‌است.

عکاسی، بازدید از کاروان‌سرا، پیاده‌روی در اطراف بنا و گذراندن یک پیک‌نیک دلچسب از جمله، تفریحاتی است که می‌توان در نزدیکی تی‌تی کاروانسرا انجام داد. برای دسترسی به این فضای دیدنی، به ابتدای جاده سیاهکل -دیلمان، دوراهی رودخانه باباکوه و میثم‌رود بروید.

چشمه و جنگل لاریخانی

«چشمه و جنگل لاریخانی» یکی دیگر از فضاهای دیدنی نزدیک دیلمان سیاهکل است. این منطقۀ جنگلی بسیار محبوب؛ در فاصله تنها ۵ کیلومتری شهر دیلمان واقع شده‌است. بهترین زمان بازدید از آن، فصول بهار و تابستان است که درختان سرسبزی خود را دارند. از سوی دیگر آب و هوای دیلمان در 6 ماهه دوم سال، سرد است. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم، برای سفر به این منطقه، شش ماهه ابتدای سال را انتخاب کنید.

آبشار لونک

«آبشار لونک» به دلیل ترکیب آب زلال، سنگ‌های خزه گرفته و پوشش گیاهی سرسبز، زیبایی خیره‌کننده‌ای دارد. دسترسی به این آبشار، با وجود کوهستانی‌بودن منطقه، کار سخت و پیچیده‎ای نیست و با هر وسیلۀ نقلیه می‌توان به آن که در فاصلۀ 22 کیلومتری از دیلمان قرار دارد، رسید.

روستای اسپیلی

«روستای اسپیلی» در نزدیکی دیلمان قرار دارد و برای خرید مواد غذایی طبیعی و ارگانیک، جای بسیار مناسبی است. در این روستا که به دلیل وجود شالیزارهای سرسبز، مست بوی ناب برنج ایرانی-گیلانی می‌شوید، بازارچه‌های هفتگی در روزهای دوشنبه و پنجشنبه، برگزار می‌شود. این بازارچه مملو از محصولات تازه و محلی است و اگر قصد خرید دارید، این 2 روز می‌توانید به این روستای دیدنی بروید، در بازارچۀ اسپیلی شما می‌توانید، از انواع سبزیجات و میوه‌های فصل گرفته تا لبنیات محلی و صنایع دستی، را پیدا کنید.

افزون براین، مردم روستای اسپیلی بسیار افراد خونگرم و مهمان‌نوازی هستند و در سفر به این مناطق، می‌توانند لحظات ناب و متفاوتی را برای شما رقم بزنند.

کوه درفک

دیلمان و «درفک» 2 روستای ییلاقی زیبا و نزدیک به هم در استان گیلان هستند که هر کدام به نوبه خود جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بی‌نظیری را دارند. اگر قصد طبیعت‌گردی و کوه‌نوردی دارید، «کوه درفک» مقصد مناسبی است.

تنها طبیعت منطقۀ درفک مهم و زیبا نیست. در این منطقه، 2 غار به نام‌های «یخی» و «نوچاه» وجود دارد. غار یخی، یک یخچال طبیعی و منبع آب آشامیدنی اهالی روستا است. این غار طبیعی در دل کوه درفک قرار دارد.

افزون براین، یکی دیگر از غارهای مشهور منطقه «غار نوچاه» است که 4 امام‌زاده در آن دفن شده‌اند. متأسفانه امروزه از این غار مقدس چیز زیادی باقی نمانده است.

دشت سوسن چلچراغ

یکی دیگر از جاهای دیدنی اطراف دیلمان، «دشت سوسن چلچراغ» است. این منطقه در مسیر روستا به داماش قرار دارد. گل سوسن چلچراغ، نادرترین گل تیره سوسنیان و تنها گلی است که به عنوان اثر ملی به ثبت رسیده‌است. زیستگاه آن تنها در ایران روستای داماش، شمال شرقی شهرستان نمین و بخش کوچکی از کشور آذربایجان است. این گل تنها 2 ماه خرداد و تیرماه گل دارد و به دلیل خطر انقراضش، چیدنش، پیگرد قانونی دارد.

دشت شقایق

اگر خردادماه به دیلمان سفر کنید، با دشتی پر از شقایق سرخ مواجه خواهید شد که در ۶ کیلومتری غرب دیلمان و در «روستای پس کوه» قرار دارد. تماشای این منظره‌، هر بیننده‌ای را به وجد می‌آورد.

روستای پیرکوه

«روستای پیرکوه» در 20 کیلومتری دیلمان، غرق در مه و باران واقع شده‌است. این روستای بسیار زیبا، با آب‌وهوای متغیر و طبیعت بکرش هر بازدیدکننده‌ای را به وجد می‌آورد. بارش باران در پیرکوه یک امر عادی است. به همین دلیل در سفر به این منطقه، حتما لباس گرم همراه داشته‌باشید.

قلعه گرمارو

همانطور که بارها اشاره کردیم، طبیعت دیلمان فقط یگانه و منحصر‌به‌فرد نیست. این منطقه تاریخ فرهنگی غنی نیز دارد. وجود « قلعه گرماور» شاهد این ادعاست. این بنای تاریخی که قدمتش به پیش از دوران اسلام باز می‌گردد، یک قلعۀ استوار است که در 60 کیلومتری سیاهکل به سمت دیلمان قرار دارد.

معماری بی‌نظیر و موقعیت استراتژیک قلعه گرماور، هر بازدیدکننده‌ای را شگفت‌زده می‌کند. ساخت آن بر لبه پرتگاه و محاصره‌اش با خندق‌های عمیق حکایت از آن دارد که دسترسی به قلعه گرماور تقریبا غیرممکن بوده‌است. این طراحی هوشمندانه، نه تنها امنیت ساکنان قلعه را تأمین می‌کرده‌است، بلکه نمای زیبای خاصی به دشت‌های پیرامون آن می‌داده‌است. به‌گونه‌ای که پس از هزاران سال، هنوز هم از بازدیدکننده‌ای از تماشایش لذت می‌برد.

موزه مردم‌شناسی دیلمان

آخرین جای دیدنی، اطراف دیلمان، «موزه مردم‌شناسی دیلمان» است. این موزه، که به «حمام میربلوک عضدی» شهرت دارد، با قدمتی بیش از 500 سال، در دوره ایلخانیان ساخته شده‌است و امروز میراث فرهنگی استان گیلان آن را خریده و تبدیل به موزه مردم‌شناسی کرده‌است تا بازدیدکنندگان این منطقه با داستان زندگی و فرهنگ مردم دیلمان بیشتر آشنا شوند.

آب و هوای دیلمان گیلان

آب و هوای دیلمان گیلان به دلیل موقعیت کوهستانی‌اش همواره خنک و مطبوع است و از گرمای طاقت‌فرسای تابستان در این منطقه خبری نیست و در تمام فصول سال حتی مردادماه کمتر دمای هوا در این منطقه به 30 درجه می‌رسد. زمستان‌های این منطقه، سرد و پربرف است و در تمام فصول سال، باران چاشنی همیشگی است. خلاصه، اگر از گرمای هوا کلافه و خسته شده‌اید، سفر به دیلمان پیشنهادی است که هرگز فراموشش نخواهید کرد.

مسیر دسترسی به دیلمان گیلان

رایج‌ترین مسیر دسترسی به دیلمان، جاده سیاهکل است که به زیبایی شهرت دارد. این مسیر 45 کیلومتری پر پیچ و خم از میان جنگل‌های انبوه، کوه‌های سرسبز و آبشارهای زیبا عبور کرده و درنهایت پس از 2 ساعت لذت بردن از فضای اطرافتان به منطقۀ سرسبز و ویژه دیلمان می‌رسید.

سوغات دیلمان گیلان چیست؟

مردم با فرهنگ دیلمان، هنرمندان ماهری نیز هستند که با دستان هنرمندشان، آثار زیبایی خلق می‌کنند. از جمله مهم‌ترین صنایع دستی آن‌ها عبارت‌اند از:

• سفال و سفالینه
• ظروف فلزی قلمکاری شده
• لباس‌های پشمی دستبافت
• حصیربافی

در کنار صنایع دستی، خوراکی‌های خوشمزه همچون نان‌ها و لبنیات محلی نیز از جمله سوغاتی‌های دیلمان سیاهکل به حساب می‌آیند. این منطقه درختان فندوق بسیاری دارد و فندوق‌های دیلمان نیز در کیفیت شهرتی جهانی دارند.

بهترین زمان سفر به دیلمان گیلان

با توجه به موقعیت کوهستانی این منطقه، بهترین زمان سفر به آن اواسط بهار و تابستان است تا علاوه بر بازدید این منطقه ییلاقی سری هم به منطقه 4 هکتاری رویشگاه سوسن چهلچراغ و دشت شقایق‌ها بزنید.

سخن آخر

ییلاق دیلمان، بهشتی متفاوت، ویژه و بکر در دل استان گیلان است که آب‌وهوای خنک و طبیعت دلنوازش، آن را تبدیل به یک فضاهای دیدنی و مقصدی بی‌نظیر برای سفرهای ییلاقی کرده‌است. این منطقه تاریخی و فرهنگی، جاهای دیدنی متنوعی اطرافش دارد که در این مطلب سعی کردیم به مهم‌ترین آن‌ها اشاره کنیم. بهترین زمان برای بازدید از دیلمان، بهار و تابستان است که طبیعت منطقه در اوج زیبایی است. اگر به دنبال سفری خاطره‌انگیز هستید، پیشنهاد می‌کنیم با تور ماسال آرندتور همراه شوید و از زیبایی‌های دیلمان بهره‌مند گردید.