خانه بومیان کیش، بنایی 200 ساله در دل جزیره!

تور کیش

خانه مردم شناسی بومیان، یکی از جاهای دیدنی کیش است که عمری 200 ساله دارد و متعلق به تاجری مشهور به نام «حاج عبدالله بن شاهین» است.

چنانچه قصد سفر به کیش دارید، بهتر است با ما در وبلاگ آرندتور همراه شده و اطلاعات کامل و کوتاهی از جاهای دیدنی کیش کسب کنید.

از قدمت و پیشینه‌ی خانه مردم شناسی بومیان کیش چه می‌دانید؟

همانطور که اشاره شد، قدمت و پیشینه خانه مردم شناسی بومیان کیش به 200 سال پیش بر می‌گردد. این خانه متعلق به تاجری مشهور به نام حاج عبدالله بن شاهین بوده‌است. ایشان یکی از تاجران بزرگ جزیره کیش و صاحب بزرگ‌ترین لنج بادبانی کیش، در زمان خود بوده‌اند. حاج عبدالله بن شاهین، در لنج‌ سازی بسیار ماهر بود. او علاوه بر لنج سازی، به تجارت مروارید نیز می‌پرداخت.

صاحب خانه مردم شناسی بومیان کیش، یک تاجر بسیار مشهور به نام حاج عبدالله بن شاهین بوده‌است. این خانه از سه نسل گذشته به او به ارث رسیده‌بود.

خانه مردم شناسی بومیان کیش از چه قسمت‌هایی تشکیل شده‌است؟

خانه مردم شناسی بومیان کیش، یک بنای 1200 مترمربعی است و از قسمت‌های مختلف تشکیل شده که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم:

این خانه، دو حیاط به نام حیاط مجلسی (مختص میهمانان نامحرم) و یک حیاط درونی یا حیاط خانه، 15 اتاق، چندین انبار و چاه آب دارد.

حیاط مجلسی

حیاط مجلسی مختص به مهمانان نامحرم و آقا بوده و در آن، یک اتاق تابستانی و یک اتاق زمستانی، تعدادی انبار و یک حلقه چاه وجود دارد.

حیاط اندرونی یا حیاط خانه

در حیاط خانه افراد نامحرم حق ورود نداشته‌اند. این بخش از چندین قسمت به نام‌های اتاق آشپزخانه، مکتب خانه، انبار علوفه و خرما، آغل، باغچه، اتاق‌های زمستانه و تابستانه تشکیل شده‌است. با ما در وبلاگ آرندتور همراه باشید تا به معرفی هرکدام از آنها بپردازیم:

1.     چندول یا انبار خرما

یکی از بخش‌های خانه مردم شناسی بومیان کیش، چندول است. بومیان کیش به انبار خرما، چندول می‌گویند. اهالی بومی کیش، بیش از 600 سال است که از چندول برای انبار خرما و تهیه شیره‌ی خرما استفاده می‌کنند.

2.     مصیف، اتاق خنک در روزهای گرم کیش

اتاق مصیف، در واقع اتاق تابستانه و بخشی از خانه مردم شناسی بومیان کیش است که پشت به آفتاب ساخته ‌شده و دارای بادگیر و چند پنجره برای به جریان یافتن باد در آنها و یک سکوی 1.5 متری است. این اتاق در فصل زمستان نیز، بلااستفاده باقی نمی‌ماند و با پوشاندن پنجره‌ها و بادگیرهای اتاق با گل و چوب، مانع ورود هوای سرد به اتاق می‌شوند.

3.     اتاق زمستانه، اتاق گرم در روزهای سرد کیش

بخش دیگری از خانه مردم شناسی بومیان کیش، اتاق زمستانه است. این اتاق، رو به نور خورشید، بدون بادگیر و پنجره ساخته شدهو در آن، یک حمام وجود دارد.

4.     مطبخ یا آشپزخانه

 بخشی دیگر از خانه مردم شناسی بومیان کیش، مطبخ است. بومیان کیش به آشپزخانه، مطبخ می‌گویند. آشپزخانه در بخشی از حیاط و بدون در ساخته می‌شود. دیوار و سقف آن از کاهگل با برگ‌های بافته شده از درخت خرماست.

5.     بیت‌العود

ویژه‌ترین قسمت خانه مردم شناسی بومیان کیش، اتاق خواب یا بیت‌العود است. این اتاق یک تخت دونفره 80 ساله، یک رادیو و تلویزیون 40 ساله، چند ظرف دکوری روی طاقچه دارد و روی دیوارهای آن، آینه‌هایی استفاده شده‌است.

6.     بیت‌القهوه

یکی از اتاق‌های مخصوص و ویژه‌ی خانه مردم شناسی بومیان کیش، بیت‌القهوه است. از این اتاق برای تهیه قهوه و چای مخصوص مهمانان خانم استفاده می‌شود.

قدمت خانه مردم شناسی بومیان کیش، به 200 سال پیش بر می‌گردد.

7.     بیت‌الافروخ

اهالی کیش به مکتب‌خانه، بیت‌الافروخ می‌گویند. بیت‌الافروخ، محلی برای تحصیل و علوم و دانش بوده و از نظر بومیان کیش، خانه‌ای بسیار ارزشمند است. بانوان برای آموزش قرآن و پسران 9 تا 6 ساله برای یادگیری اصول اخلاقی و قرآن به این مکتب‌خانه می‌آمدند.

8.     الفرشه

الفرشه به اتاق مخصوص تازه عروش و داماد گفته می‌شده‌است. در این اتاق شما می‌توانید، متوجه، آداب و رسوم بومیان کیش در زمان عروسی شوید. در گذشته رسم بوده تزیینات اتاق الفرشه تا یک ماه به صورت دست نخورده باقی بمانند.

9.     بخار

به اتاق انبار وسایل صید ماهی و مواد غذایی، بخار می‌گفتند. اتاق‌های بخار، کاربردی انبارگونه داشته‌اند.

10.بخارالهوش

یکی دیگر از انبار خانه مردم شناسی بومیان کیش، بخارالهوش است. در این اتاق، علوفه گوسفند و گاو نگهداری می‌شد. بومیان کیش از دام‌ها، برای تهیه گوشت، انواع لبنیات و قربانی کردن دام‌ها استفاده می‌کنند.

11.سیم

یکی دیگر از بخش‌های خانه مردم شناسی بومیان کیش، تخت خواب‌های تابستانه مردم است که در شب‌های تابستان به خاطر گرمای هوا از آنها استفاده می‌شود. این تخت خواب‌ها، از بافتن چوب‌های چندل و دعن «شاخه‌های بافته درخت خرما»، تهیه می‌شود.

12.زریبه یا باغچه، خانه مردم شناسی بومیان کیش

زربیه یا باغچه، در حیاط خانه بومیان کیش وجود دارد و در آن انواع صیفی‌جات و سبزی‌جات، هندوانه، خربزه، درخت نخل و انجیر وجود دارد. آبیاری زربیه با آب چاه انجام می‌شود.

فعالیت‌های خانه مردم شناسی بومیان کیش

• نمایش شیوه زندگی بومیان کیش در 80 سال پیش
• نمایش ابزار و وسایل مورد استفاده در 80 سال پیش
• فراهم کردن فضای سنتی جهت آشنایی گردشگران با فضای خانه‌های بومیان کیش
• آشنایی با تاریخ، فرهنگ و صنایع دستی مردم اهالی کیش در 80 سال پیش
• آشنایی گردشگران با صنعت ماهی‌گیری، صید ماهی، صید و تجارت مروارید
• نمایش فیلم‌های مستند از فرهنگ و آداب و رسوم اهالی کیش در گذشته (مراسم عروسی، صید ماهی، مروارید و...)
• عکاسی با لباس‌های بومی اهالی کیش
• اجرای نقش حنا توسط بانوان هنرمند بومی کیش
• فراهم کردن فضایی برای پذیرایی از گردشگران و آشنایی آنها با آداب و رسوم بومیان کیش و شیوه‌ی پذیرایی آنها
• پذیرایی با شیرینی محلی، خرما و قهوه عربی
• عرضه صنایع دستی و سوغات جنوب

سخن آخر

خانه مردم شناسی بومیان کیش در یکی از محله‌های قدیمی جزیره در «سفین» قرار دارد. چنانچه در تور کیش آرندتور ثبت نام کرده‌اید، برای بازدید از این خانه قدیمی، باید تاکسی کرایه کنید. از آنجا که جزیره کیش بسیار کوچک است، این خانه فاصله چندانی با مرکز شهر ندارد.