حافظیه کجاست؟رازهای معماری آرامگاه حافظ

حافظیه شیراز کجاست؟

آرامگاه حافظ در استان فارس، شیراز، منطقه ۳، خیابان حافظیه، قرار دارد. این مکان با معماری باشکوه و باغ‌های دل‌انگیزش، هر بیننده‌ای را به وجد می‌آورد.

تاریخچه آرامگاه حافظیه شیراز

مگر می‌شود که به شیراز سفر کرد و به یکی از زیباترین و معروف‌ترین مکان‌های این شهر، یعنی آرامگاه حافظ شیرازی، مشهور به حافظیه سر نزد؟ این مکان مقدس در طول تاریخ دستخوش تغییرات بسیاری شده‌است، اما؛ همواره مورد توجه و احترام ایرانیان و دوست‌داران شعر و ادب بوده است.

پیشینه آرامگاه حافظیه شیراز

حافظیه یک قبرستان عمومی است که در بخش جنوبی «درواز قرآن» قرار دارد و در بخشی از آن، لسان‌الغیب دفن شده است. در گذشته، روی مزار حافظ بنایی ساده وجود داشت که با گذر زمان و اهمیت یافتن جایگاه حافظ در دل مردم، تغییراتی در آن ایجاد شد.

تور شیراز

تاریخچه ساخت و بازسازی حافظیه شیراز

از زمانی‌که پیکر پاک حافظ در باغ مصلی آرام گرفت، تا زمانی که بنای کنونی حافظیه با معماری بی‌نظیرش به دست توانای «آندره گدار» شکل گرفت، این آرامگاه راهی طولانی را پیمود. در طول قرن‌ها، از دوره صفویه تا پهلوی، هر دوره به نوبه خود بر معماری و تزئینات این بنا تاثیر گذاشته است.

کریم خان زند، یکی از مهم‌ترین شخصیت‌هایی بود که در شکل‌گیری بنای کنونی حافظیه نقش داشت. او با ساخت بنایی باشکوه با 4 ستون سنگی و یک باغ زیبا، به آرامگاه حافظ شکوه و جلوه‌ای خاص بخشید.

اما نقطۀ عطف در تاریخ حافظیه، زمانی بود که آندره گدار، معمار و باستان‌شناس فرانسوی، با الهام از معماری سنتی ایران و با استفاده از ذوق و هنر استادکاران ایرانی، بنایی باشکوه و ماندگار را خلق کرد. بنایی که امروزه به عنوان یکی از زیباترین و شناخته‌شده‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود.

آندره گدار که بود و چه نقشی در ساخت حافظیه شیراز داشت؟

آندره گدار، یکی از بزرگ‌ترین شرق‌شناسان فرانسوی زبان بود که به ایران و فرهنگ غنی آن علاقۀ وافر داشت. او که که فارغ‌التحصیل دانشکده هنرهای زیبای پاریس بود، نقش بسیار مهمی در حفظ و احیای آثار تاریخی ایران، به ویژه در طراحی و ساخت بنای کنونی حافظیه داشت.

اندره گدار در سال 1307 به دعوت دولت وقت، به ایران آمد و 32 سال در این کشور ماند و خدمات زیادی به ایران انجام داد. او که در زمینه معماری و هنرهای زیبا تبحر داشت، نقش بسیار مهمی در حفظ و احیای آثار تاریخی ایران، به ویژه در طراحی و ساخت بنای کنونی حافظیه ایفا کرد.

آندره گدار، به همراه همسرش «یدا گدار» و گروهی از محققان ایرانی، سعی می‌کردند هنر و آثار باستانی کشورمان را به جهان معرفی کنند. در همین راستا؛ نشریه «آثار ایران» را به زبان فرانسوی تاسیس و 8 مقاله نیز منتشر کردند. افزون‌براین گدار در ثبت ملی، 3 تپۀ تاریخی به نام‌های «سلیمان تپه»، «زیرز» و «مازیر» نقش بزرگی ایفا کرد.

یکی از مهم‌ترین دستاوردهای آندره گدار در ایران، طراحی و ساخت بنای کنونی حافظیه است. او با الهام از معماری اصیل ایرانی و با استفاده از ذوق و هنر استادکاران ایرانی، بنایی باشکوه و ماندگار را خلق کرد.

معماری حافظیه شیراز

معماری حافظیه به 2 بخش اصلی تقسیم می‌شود که هر کدام نمادی از جهان هستند:

صحن شمالی: این بخش که آرامگاه اصلی حافظ در آن قرار دارد، نمادی از دنیای ملکوت است. 8 درب ورودی و خروجی و 8 ستون اطراف گنبد، این باور را تقویت می‌کنند که این بخش، نمادی از 8 درب بهشت است.
صحن جنوبی: این بخش، نمادی از دنیای مادی و گذرا است. با حرکت به سمت آرامگاه، گویی از بندهای دنیوی رها می‌شویم و به سوی معنویت بالا می‌رویم. این نمادین‌سازی، سفر روحانی انسان از دنیای مادی به سوی عالم معنا را تداعی می‌کند.

نمادشناسی در طرح حافظیه

هر عنصر در معماری حافظیه، نمادی از یک معنا و مفهوم است:

1. گنبد: نمادی از آسمان و معنویت است.
2. هشت درب: نمادی از هشت درب بهشت است.
3. باغ: نمادی از دنیای مادی و گذرا است.
4. ستون‌ها: نمادی از استواری و پایداری است.

سنگ مزار حافظ

سنگ مزار حافظ شیرازی، سنگی مرمرین سفیدرنگی است که به دستور کریم‌خان زند روی مزار شاعر بزرگ ایران نصب شده‌است. این سنگ مرمرین، حدود نیم متر ارتفاع دارد و ابعادش به‌گونه‌ای است که روی مزار حافظ کاملا منطبق می‌شود. روی سنگ مزار کتیبه‌هایی وجود دارد که به خط نستعلیق و توسط «حاج آغاسی بیگ افشار آذربایجانی» نوشته‌ شده‌است.

جاهای دیدنی نزدیک حافظیه

در اطراف حافظیه شیراز، جاهای دیدنی دیگر همچون «مسجد نصیرالملک»، « موزه سنگ هفت‌ تنان» و «باغ جهان‌نما» و «باغ عفیف‌آباد» وجود دارد که می‌توانید به بازدید از آن‌ها نیز بروید.

ساعات بازدید از حافظیه شیراز

ساعات بازدید از حافظیه شیراز در فصول مختلف سال فرق دارد. به‌گونه‌ای که در فصل بهار از ۸:۳۰ تا ۲۱:۳۰، در فصل تابستان و پاییز از ۸:۳۰ تا ۹ و در فصل زمستان از ۷:۳۰ تا ۱۷:۳۰ است.

بهترین زمان بازدید از حافظیه شیراز

شیراز در فصل بهار به خصوص، اردیبهشت ماه، بهترین آب‌وهوا را دارد. البته بازدید از این شهر جذاب در فصول دیگر سال نیز امکان‌پذیر است و تفاوت چندانی ندارد. اما؛ اردیبهشت‌ماه، آب‌وهوای مطبوع و شکوفه‌های بهارنارنج، سفر به این منطقه را جذاب‌تر می‌سازد.

چرا بازدید از حافظیه شیراز ضروری است؟

حافظیه، تنها یک آرامگاه شاعر بزرگ ایران و جهان نیست، بلکه، نمادی از فرهنگ و ادب فارسی این مملکت است. معماری زیبا و یگانه آن که تلفیق طبیعت با هنر ایرانی-اسلامی، است، فضایی آرام و روح‌نواز برای بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند. از سوی دیگر، حافظیه مکانی است که عاشقان شعر و ادب به آنجا می‌روند تا با خواندن اشعار حافظ، به عمق معانی عرفانی او پی ببرند. این مکان تاریخی، بازتابی از میراث غنی کشورمان است و بی‌شک؛ هر سفری به شیراز بدون بازدید از حافظیه ناقص خواهد بود.

سخن آخر

همانطور که اشاره کردیم، حافظیه شیراز نه تنها آرامگاه شاعر بزرگ ایران، حافظ، بلکه نمادی از فرهنگ و هنر غنی ایرانی است. بازدید از این مکان با معماری منحصر به فرد، فضای دل‌انگیز و آرامش‌بخش، سفری معنوی و فرهنگی به دل تاریخ و ادبیات فارسی را برای شما رقم می‌زند.

اگر به دنبال تجربه‌ای متفاوت در سفر به شیراز هستید، حتما حافظیه را در برنامه خود قرار دهید. برای رزرو تور شیراز و بازدید از حافظیه، همین حالا با آرندتور همراه شوید!