جاهای دیدنی کردستان که همه را شگفتزده میکند!
وقتی نام استان کردستان را میشنویم، زنان و مردان غیورش، طبیعت بکر و بینظیرش، غذاهای خوشمزه این سرزمین کهن با فرهنگ غنیاش در برابر دیدهگان ما مجسم میگردد. این سرزمین تاریخی کهن با فرهنگی غنی، در دل رشتهکوههای زاگرس جا خوش کردهاست. جاهای دیدنی کردستان، از دریاچههای زلال و آبشارهای خروشان گرفته تا آثار تاریخی و فرهنگی ارزشمند، هر گردشگری را به وجد میآورد.
اگر به دنبال سفری مملو از آرامش و هیجان هستید، کردستان، انتخاب بسیار مناسبی است. در این استان میتوانید از جاذبههای طبیعی بینظیر لذت ببرید، با فرهنگ غنی مردم کرد آشنا شوید و از آثار تاریخی ارزشمندش دیدن کرده و لذت ببرید. در این مطلب از آرندتور، قصد داریم درباره مناطق دیدنی کردستان با شما سخن بگوییم. پس همراه ما باشید.
جاذبههای گردشگری استان کردستان
به دلیل وسعت و تنوع مناطق دیدنی کردستان، در این بخش، سعی داریم جاذبههای این استان پهناور را به چند بخش متنوع تقسیم کرده و دربارۀ هرکدام از آنها به طور مفصل با شما سخن بگوییم.
-
جاهای طبیعی دیدنی کردستان
طبیعت استان کردستان با وجود تخریبهای بیامان که متأسفانه در این سالها اتفاق افتادهاست، هنوز هم همچون مردمان مهربانش، بکر، جذاب و منحصربه فرد است. در این قسمت به معرفی مشهورترین جاذبه های کردستان به صورت طبیعی میپردازیم:
1. رودخانه سیروان
«رودخانه سیروان»، که به «آب سیروان» نیز شهرت دارد، مهمترین و معروفترین، رودخانۀ ناحیۀ اورامانات است، سرچشمه آن در دو استان کردستان و کرمانشاه قرار دارد و درنهایت پس از گذر از یک مسیر پر پیچوخم به کردستان عراق و رودخانه «دیاله» میریزد. بهترین محل بازدید از رودخانه سیروان، «منطقه اورامان» است.
2. زرینهرود
یکی دیگر از مناطق دیدنی کردستان، «رودخانه زرینهرود» پرآبترین رودخانه شمال غربی کشور است. این رودخانۀ 302 کیلومتری از کوههای «چهل چشمه» سیراب شده و درنهایت به «دریاچه خزر» میریزد. نزدیکترین محل بازدید از این رودخانه شهر سقز است که در فاصلۀ 60 کیلومتری از این رودخانه قرار دارد.
3. آبشار بل
یکی از جذابترین جاهای دیدنی کردستان که هوش از سر شما میرباید، «آبشار بل» است. این آبشار با خروجی خروشان و آبی زلال، یکی از زیباترین جلوههای طبیعت این استان محسوب میشود.
«بل» یا «کانی»، به احتمال قوی، اسمی قدیمی برگرفته از خدایان بابلی است. سرچشمه این آبشار در استان کردستان و بیشتر حوضۀ آبریزش در استان کرمانشاه قرار دارد. این آبشار به دلیل حجم بالای آبش سرچشمۀ بسیاری از رودخانهها، از جمله سیروان رود است. نزدیکترین منطقه برای بازدید از این آبشار جذاب، روستای بسیار زیبای «سلین» است.
4. آبشار گویله
«آبشار گویله»، با ارتفاعی بیش از ۵۰ متر و طبیعتی بکر، یکی از زیباترین جاهای دیدنی طبیعی کردستان و ایران به حساب میآید. این آبشار خروشان، در دل جنگلهای سرسبز و انبوه منطقه مرزی کردستان، چشماندازی بینظیر را خلق کرده است. این آبشار 50 متری، که حتی از کنار جاده نیز مشخص است، در فاصلۀ 39 کیلومتری سقز در جادۀ سقز- بانه و در روستایی هم نام خودش قرار دارد.
5. آبشار قلوز
«آبشار قلوز» یکی از زیباترین جاهای دیدنی کردستان در تابستان است که با چشمانداز خیرهکنندهاش، هر بینندهای را به وجد میآورد. این آبشار خروشان، در دل کوههای سر به فلک کشیده زاگرس و در نزدیکی شهر «قروه» واقع شده است و مسیر رسیدن به آن سخت بوده و نیاز به کوهنوردی دارد. پس اگر شما اهل کوهنوردی هستید، بازدید از این جاذبۀ گردشگری استان کردستان در فصل گرما را از دست ندهید.
6. آبشار سلور
«آبشار سلور»، یکی دیگر از جاهای دیدنی کردستان، است که همچون نگینی درخشان در میان طبیعت بکر منطقه میدرخشد. این آبشار که ارتفاعی بیش از صدها متر دارد، در فصل بهار و تابستان از دل دیوارهای بلند به میان باغهای گردو میریزد و شکوهی وصفناپذیر در دل هر طبیعتگردی که اهل کوهنوردی است، ایجاد میکند. یادتان باشد، دسترسی به این منطقه سخت است و شما باید آمادگی بدنی کافی داشته باشید.
7. دریاچه زریوار
«دریاچه زریوار»، یکی از زیباترین جاهای دیدنی طبیعی استان کردستان است که به دلیل شکل بیضیوار و رنگ فیروزهای آبش، به نگین فیروزهای کردستان معروف است. این دریاچۀ کمعمق که در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد، یکی از زیباترین و منحصر به فردترین دریاچههای آب شیرین ایران و جهان به حساب میآید که در شهر مریوان قرار دارد.
دریاچه زریوار، یک دریاچۀ تکتونیکی است که در اثر فعالیتهای زمینشناسی به وجود آمده و اکنون زیستگاه انواع گونههای مختلفی از پرندگان، ماهیها و گیاهان آبزی است.
8. دریاچه بانه
یکی از زیباترین دریاچههای مصنوعی و جاذبههای گردشگری کردستان، «دریاچه بانه» است که ۸ کیلومتر بعد از بانه در جاده سقز قرار دارد. این دریاچه که در شمال شرقی این شهر واقع شده است، پوشش گیاهی متنوعی پیرامونش دارد. بهترین زمان بازدید از این دریاچه نیز بهار و تابستان است.
9. چشمه آب معدنی باباگرگر
یکی دیگر از جاهای دیدنی استان کردستان، «چشمه آب معدنی باباگرگر» است. این چشمه در فاصلۀ دوری از شهر، در روستای هم اسم خودش یعنی باباگرگر در نزدیکی شهرستان قروه قرار دارد. چشمه آب معدنی باباگرگر، به دلیل وجود املاح معدنی و گوگرد، رنگی مایل به سرخ یا زرد پیدا کرده و خواص درمانی بسیاری برای انواع بیماریهای پوستی، گوارشی و مفصلی دارد. بهترین زمان بازدید از آن، فصل بهار و تابستان است.
10. غار کرفتو
وقتی صحبت از جاهای دیدنی طبیعی کردستان است، مگر میشود به یاد «غار کرفتو» نیفتاد؟ بازدید از غار کرفتو فقط بازدید از یک جاذبۀ طبیعی نیست. بلکه این غار با معماری بینظیرش، در دورانهای مختلف تاریخی، پیش از تاریخ تا دوره اسلامی، مورد استفاده انسانها بوده است.
غار کرفتو با معماری صخرهای و دستکندش، نمایانگر هوش و خلاقیت انسانهای اولیه است. وجود کتیبهای به خط یونانی در طبقۀ سوم غار، نشان از اهمیت این مکان در دوران باستان دارد.
از جمله جاذبههای این غار بینظیر صخرهای، بخش دستکند غار، با تالارها، دالانها و اتاقهای متعدد آن است. وجود نقوش و کتیبههایی با قدمت چند هزار ساله، از جمله کتیبه یونانی، بر اهمیت تاریخی این غار میافزاید.
مناطق دیدنی تاریخی کردستان
در این قسمت به معرفی مناطق دیدنی کردستان که جنبۀ تاریخی دارند، میپردازیم:
-
عمارت خسروآباد
«عمارت خسروآباد» یکی از جاهای دیدنی کردستان است که در شهر «سنندج» واقع شدهاست. این عمارت باشکوه، با معماری بینظیر و تزئینات چشمنواز، یادگاری ارزشمند از دوران قاجار است و به دستور « امانالله خان اردلان» حاکم وقت کردستان، به مساحتی حدود 6000 مترمربع، در اواسط قرن دوازدهم هجری قمری ساخته شد. در تمام فصول سال میتوان از این بنای تاریخی، بازدید کرد و محدودیتی در این رابطه وجود ندارد.
-
عمارت سالار سعید
«عمارت سالار سعید» یکی از ارزشمندترین جاهای دیدنی کردستان از منظر تاریخی است که به ثبت ملی نیز رسیدهاست. این بنای باشکوه در شهر سنندج قرار دارد و امروزه از آن به عنوان موزه سنندج نام میبرند. این عمارت باشکوه، با معماری اصیل ایرانی و تزئینات نفیس، نمادی از هنر و معماری دوره قاجار است.
عمارت سالار سعید در اواخر دوره قاجار به دستور «ملا لطفالله شیخالاسلام» ساخته شد. پس از فوت ایشان، این عمارت به 2 بخش تقسیم شد و بخش بیرونی آن به مالکیت «عبدالحمید خان سنندجی» (سالار سعید) درآمد. سالار سعید این بخش را در سال ۱۳۱۶شمسی به اداره فرهنگ واگذار کرد و از آن زمان تاکنون، این عمارت به عنوان موزه، مورد استفاده قرار گرفتهاست.
-
عمارت امجدالاشرف
«عمارت امجدالاشرف»، یکی از زیباترین و تاریخیترین جاهای دیدنی کردستان است که در شهر سنندج قرار دارد. معماری این بنا که در دوره قاجار به سفارش «میرابوطالب تاجر اصفهانی» ساخته شده، بسیار شبیه ساختمانهای شهر اصفهان است.
-
خانه آصف وزیری
«خانه آصف وزیری» نیز یکی دیگر از جاهای دیدنی کردستان است که در شهر سنندج قرار دارد و امروزه تبدیل به موزه مردمشناسی کرد شدهاست. ساخت این بنای شگفتانگیز، از دورل صفویه اغاز شدهاست و در دورههای قاجار و پهلوی به این بنا افزوده شدهاست. خانه آصف وزیری، با مساحتی بالغ بر 4500 متر مربع، شامل بخشهای مختلفی است و امروزه در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.
-
کاخ دژ زیویه
«کاخ دژ زیویه»، یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی ایران و جهان و از جاهای دیدنی بسیار ازشمند کردستان ایران محسوب میشود. قدمت این کاخ دژ باستانی که در نزدیکی شهر سقز واقع شدهاست، به دوران مادها و مانتاها بازمیگردد.
قدمت این بنای باستانی به حدود 700 سال قبل از میلاد مسیح بر میگردد و یکی از مهمترین مراکز سیاسی و نظامی منطقه در آن زمان، به شمار میرفته است. بهترین زمان بازدید از این جاذبه گردشگری استان کردستان، بهار و پاییز است.
-
قلعه قمچقای
«قلعه قمچقای»، تنها یک بنای تاریخی و از جمله جاهای دیدنی کردستان نیست، بلکه یک کتاب بزرگ است که ورق به ورق آن، داستانهای کهن و حماسی را برای ما روایت میکند. این بنای ارزشمند که قدمتش به هزاره سوم قبل از میلاد میرسد، حکایتی طولانی از تمدنهای مختلف را در خود جای داده است.
در این بنای مستحکم، یک کتیبهای باستانی با خط هیراتیک وجود دارد که آن را به یکی از قدیمیترین کتیبههای نیمهتصویری ایران تبدیل کرده است. بهترین زمان بازدید از این جاذبۀ تاریخی شهر «بیجار»، فصلهای بهار و پاییز است که هوای منطقه معتدلتر است.
حمامهای تاریخی کردستان
از جمله جاذبههای گردشگری کردستان، میتوان به حمامهای تاریخی این استان اشاره کرد. در این بخش، نام مشهورترین آنها را در اختیار شما میگذاریم:
1. حمام شیشه
«حمام شیشه» یکی دیگر از بناهای تاریخی ارزشمند شهر سنندج و استان کردستان است که برخلاف نامش، از شیشه ساخته نشده است و دلیل نامگذاری آن به کارگیری شیشههای رنگی زیبا در تزئینات داخلی آن است.
قدمت این بنای تاریخی به صورت قطعی مشخص نیست. با این حال حدس زده میشود، در دورۀ زندیه ساخته شدهاست. ستونهای سنگی، سکوها، آبنماهای گرم و سرد، خزینه و خلوتی از جمله ویژگیهای بارز این بنا به حساب میآید. تزئینات آهکبری با نقشهای گیاهی و حیوانی بر روی دیوارها و سقف، به زیبایی این بنا افزوده است.
2. حمام حاج صالح
«حمام حاج صالح» یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی و معماری استان کردستان است که در شهر سقز واقع شدهاست. این حمام زیبا، در دوره صفویه و زندیه ساخته شده و در سال ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
3. حمام خدری
«حمام خدری» یکی از جاهای دیدنی کردستان و بانه است. قدمت این بنا به دورۀ قاجار و پهلوی باز میگردد و در زمرۀ یکی از قدیمیترین حمامهای تاریخی محسوب میشود. آب گرم این بنای تاریخی که در فهرست آثار ملی ایران نیز قرار دارد، از چشمههای زیرزمینی بانه تامین میشدهاست.
4. حمام خان
«حمام خان» یکی از ارزشمندترین بناهای تاریخی گردشگری کردستان محسوب میشود. این بنای تاریخی که در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد، یکی از قدیمیترین از کاملترین و زیباترین حمامهای سنتی ایران است. این حمام باشکوه در دوره قاجار و به دستور امانالله خان اردلان، والی وقت کردستان، ساخته شد. ساخت این بنای باشکوه در سال 1220 هجری قمری به پایان رسیدهاست.
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد حمام خان، وجود مجسمههایی از افراد مختلف مانند خان، بزاز، پهلوان، حجرهدار، میرزا و... در آن است که هر کدام نمایانگر یک صنف از مردم آن زمان هستند.
روستاهای مشهور کردستان
در این بخش از معرفی حاهای دیدنی کردستان، سراغ روستاهای ییلاقی این استان میرویم. معروفترین روستاهای آن عبارتاند از:
-
روستای پالنگان
«روستای پالنگان»، یکی از زیباترین روستاهای ایران و نگینی درخشان در استان کردستان است. این روستا با معماری پلکانی منحصر به فرد، کوچههای پیچ در پیچ، خانههای سنگی و طبیعت بکر، در نزدیکی شهر «کامیاران» قرار دارد و هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود میکشاند.
این روستای پلکانی به ماسوله کردستان شهرت دارد در دامنههای کوههای شاهو در استان کردستان واقع شدهاست. یکی از جاهای تاریخی و دیدنی پلنگان، «قلعه پلنگان» است که در بالای روستا قرار دارد و چشماندازی بینظیر به روستا و اطراف آن، میدهد.
-
روستای هویه
«روستای هویه»، یکی دیگر از روستاهای پلکانی و جاهای دیدنی کردستان است که در نزدیکی بزرگترین دریاچۀ آب شیرین غرب ایران، زریوار، مریوان قرار دارد. این روستای تاریخی همانطور که اشاره شد به صورت پلکانی ساخته شده و خیابانهای آن سنگفرش هستند. بهترین زمان بازدید از هویه، بهار و تابستان است که هوای منطقه متعادلتر بوده و بسیار سرد نیست.
-
روستای تنگی سر
«روستای تنگی سر»، یک منطقۀ ییلاقی و خوش آبوهوا در نزدیکی شهر سنندج استان کردستان قرار دارد. این روستای پلکانی با طبیعت بکرش و پوشش رنگی اهالی آن، نظر هر بینندهای را به خود جلب میکنند. بهترین زمان بازدید از این روستای زیبا، بهار و تابستان است که هوای منطقه متعادلتر است.
-
روستای اورامان تخت
«روستای اورامان تخت» با قدمت 3000 ساله، یکی دیگر از جاهای دیدنی و مشهور کردستان در نزدیکی شهر مریوان است که با معماری پلکانی منحصربهفردش، چشم هر بینندهای را به خود خیره میکند.
در ساختار معماری این روستای دلانگیز، از چوب و سنگ استفاده شدهاست. طبیعت بکر این منطقه با وجود کوهها، رودخانهها و جنگلهای سرسبز، بکرتر و دلانگیزتر شدهاست. بهترین زمان بازدید از این منطقه بهار و تابستان است.
سخن آخر
کردستان با مناظر طبیعی بکر و جاذبههای تاریخی خود، مقصدی شگفتانگیز برای سفر است. جاهای دیدنی این استان بسیار متنوع هستند. در این مطلب ما سعی کردیم به بخش مهمی از جاذبههای گردشگری آن اشاره کنیم. در سفر به کردستان، میتوانید از جاذبههایی مانند دریاچه زریوار، آبشار بل، و روستای اورامان تخت و... لذت ببرید. برای تجربهای منحصر به فرد از طبیعت و فرهنگ کردستان، همین امروز برنامهریزی کنید و با تور کردستان ما همراه شوید.
به مطالعه ادامه دهید: تالاب سیاه گاو؛ تالاب دوگانهای که باید ببینید!
کلمات، بخش مهمی از دنیای من هستند. همیشه با خودم فکر میکنم، شاید معنای حضورم در این جهان بیپایان، سفر به دنیای کلمات باشد. من با واژهها، زندگی میکنم. از زمانیکه در مدرسه، نخستین انشای زندگیام را نوشتم، عاشق این حرفه شدم و در تمامی سالها فعالیت در حوزه محتوا، دغدغهام نوشتن به زبان ساده و روان، همچون اسمم بودهاست.