تالاب سیاه گاو؛ تالاب دوگانهای که باید ببینید!
«تالاب سیاه گاو»، تنها اکواریوم طبیعی جهان، در آبدانان ایلام قرار دارد. این تالاب که از دو دریاچه تشکیل شده، در دامنههای زاگرس واقع شدهاست. این منطقه، با توجه به موقعیت جغرافیایی آبادانان 2 اقلیم متفاوت دارد که در ادامۀ مطلب از وبلاگ آرندتور به آن، اشاره خواهیم کرد.
دریاچه دوقلو سیاه گاو کجاست؟
همانطور که اشاره کردیم، این دریاچه در فاصلۀ 8 کیلومتری از شهرستان آبدانان قرار دارد. شهرستان آبدانان به دلیل موقعیت جغرافیاییاش که بین دو کوه «کبیرکوه» و «دینارکوه» واقع شدهاست، 2 نوع آبوهوا دارد. قسمتی از آن، اقلیم دشت و نواحی گرمسیری را داشته و بخش دیگر، آبوهوایش سرد، مرطوب و کوهستانی است.
یعنی در زمانی کمتر از یک ساعت، شما میتوانید هر دو نوع آبوهوا را در آبدانان تجربه کنید. دریاچۀ دوقلو سیاه گاو، در بخش کوهستانی شهرستان واقع شده و آبوهوای آن خنک، مرطوب و کوهستانی است.
دسترسی به دریاچۀ دوقلو سیاه گاو
برای رسیدن به دریاچههای دوقلو سیاه گاو، باید از درون شهرستان آبدانان 8 کیلومتر به سمت 3 راهی «سراب نقلبه» بروید تا درنهایت به روستای «شوشه گل» برسید. از پل روستا، 500 متر که پیادهروی کنید به این تالاب میرسید.
همهچیز دربارۀ دریاچههای دوقلو سیاه گاو
دریاچه دوقلوی سیاهگاو، همانطور که از اسمش پیداست، از 2 دریاچه مجزا تشکیل شده که توسط یک کانال با عرض تقریبی 8-7 متری، عمق 4 و طول 70 متری، به هم متصل شدهاند. آب این دریاچهها، بسیار زلال و شیرین است. بهگونهای که میتوان تا انتهای عمق آب این دریاچههای بیضیشکل، 20 و 30 متری را دید.
دریاچههای دوقلو سیاهگاو، یکی از منحصربه فردترین پدیدههای طبیعی است که در زمرۀ جاهای دیدنی استان ایلام نیز قرار دارد. اگر بخواهیم دربارۀ منشأ پیدایش و اهمیت زمینشناسی، تالاب دوقلو سیاه گاو، صحبت کنیم، باید بگوییم، قدمت این دریاچهها به هزاران سال پیش بر میگردد.
این دریاچهها، به دلیل فعالیتهای زمینشناسی و فرسایش سنگها شکل گرفتهاند. آب آنها از منابع زیرزمین و چشمههای متعدد اطراف دریاچهها، تأمین میشود و همین امر موجب ایجاد یک آکواریوم طبیعی و غنی در این منطقه شدهاست.
اگر بخواهیم دربارۀ ارزش اکولوژیکی و گردشگری دریاچهها، صحبت کنیم، باید بگوییم، این تالاب، زیستگاه گونههای مختلف آبزیان و پرندگان است و یکی از مقاصد مهم گردشگری استان ایلام محسوب میشود.
متأسفانه این روزها، حال دریاچه دوقلو سیاه گاو به دلیل عوامل طبیعی، فرسایش خاک اطراف دریاچهها، تغییرات اقلیمی و آلودگی محیطزیست، چندان مساعد نیست.
چرا به آن تالاب دوقلو سیاه گاو میگویند؟
داستانهای متنوعی دربارۀ این موضوع گفته میشود، قطعا شما هم با موضوع دوقلو آن، مشکلی ندارید. چون به دریاچهها اشاره دارد، اما موضوع اصلی، واژه "سیاه گاو" است. در این رابطه چندین حکایت متعدد وجود دارد:
دستهای از مردم فکر میکنند، نام این تالاب، از روستایی که در نزدیکی آن واقع شدهاست، یعنی «روستای سیه گاو» گرفته شدهاست که به نظر منطقی میآید و به خاطر مواد معدنی و گوگردی که در این دریاچه وجود دارد، در گذشته آب آن سیاه میشدهاست و به همین دلیل به این نام شهرت دارد.
البته، دستهای دیگر، نظر متفاوتی دارند و میگویند این دریاچه در بین ایلامیها به «سیاگ او» یعنی سیاه آب شهرت دارد. برای همین به دریاچه "دوقلو سیاه گاو" میگویند.
البته افراد محلی معتقدند که در گذشته، درون این دریاچه، اسبهای آبی زندگی میکردند که رنگشان به سیاهی میزده و از لحاظ قد و قامت، شباهت زیادی به گاو داشتهاند، به همین دلیل به آنها، سیاه گاو میگفتند. گروهی دیگر معتقدند که شکل این دریاچه دوقلو، هلالی و شبیه شاخ گاو است. به همین دلیل، اسمش را سیاه گاو گذاشتهاند.
پوشش گیاهی و جانوری اطراف دریاچۀ دوقلو سیاه گاو
دریاچه دوقلوی سیاهگاو، دارای زیستگاههای متنوعی برای گیاهان و جانوران است. در اطراف این دریاچههای زیبا، میتوانید گیاهانی همچون گون، تنگرس، تمشک، انجیر و بید را مشاهده کنید. افزونبراین، حیواناتی همچون کفتار، شغال، گراز، خرگوش، گرگ، روباه، حواصیل خاکستری، عقاب دشتی، عقاب طلایی و بسیاری از پرندگان دیگر در این منطقه زندگی میکنند. از سوی دیگر آب زلال دریاچهها نیز زیستگاه انواع ماهیها و آبزیهاست.
امکانات رفاهی و اقامتی دریاچه دوقلو سیاه گاو ایلام
این منطقه؛ هیچ امکانات رفاهی و اقامتی ندارد و برای اقامت باید وسائل کمپ را با خود ببرید، یا شب به روستاهای اطراف یا شهر بازگردید.
بهترین زمان بازدید از دریاچه دوقلو سیاه گاو
بهترین زمان بازدید از دریاچههای دوقلو سیاه گاو، بهار و تابستان است، پاییز و زمستان هوای این منطقه بسیار سرد بوده و برای بازدید مناسب نیست.
جاهای دیدنی اطراف دریاچه دوقلو سیاه گاو
در اطراف دریاچههای دوقلو سیاه گاو، جاهای دیدنی متنوعی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
1. تنگه کافرین
«تنگه کافرین» یکی از زیباترین مناطق دیدنی طبیعی ایلام است که به بلندی دیوارهها و آبشارهایش شهرت دارد.
2. روستای سیاه گاو
روستای سیاه گاو که به آن اشاره کردیم، در سراب باغ و البته شهرستان آبدانان ایلام قرار دارد. این روستا بسیار کمجمعیت است و در گذشته جمعیت آن چیزی حدود به 200 نفر تخمین زده بودند.
3. روستای پشت قلعه
«روستای پشت قلعه» یکی دیگر از روستاهای ایلام است که خاکش مناسب کشاورزی و باغداری است. پوشش گیاهی آن، پوشیده از بادام کوهی، گیلاس وحشی، پسته کوهی و زالزالک است.
4. کوههای مانشت
یکی دیگر از جاهای دیدنی ایلام که نزدیک به این دریاچههای طبیعی است، «کوههای مانشت» هستند. این کوهها با پوشش گیاهی متنوع، مناسب کوهنوردی هستند.
5. شهر تاریخی جولیان
«شهر تاریخی جولیان»، با قدمت بیش از 1500 سال، در شهرستان آبدانان استان ایلام واقع شدهاست. این شهر باستانی در دورۀ ساسانیان ساخته شده و در سال 33 هجری قمری دچاز زلزلهای مهیب شدهاست. بهگونهای که این شهر با جمعیت 5 هزار نفرش، به کل ویران شد.
از جمله ویژگیهای منحصربهفرد شهر جولیان، میتوان به سیستم آبرسانی پیشرفتۀ آن اشاره کرد. آبرسانی در داخل این شهر با استفاده از لولههای سفالی، انجام میشد. این شهر تاریخی در سال 1388 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
6. قلعه هزارانی ایلام
«قلعه هزارانی» که به « قلعه پاقلاع هزارانی» نیز شهرت دارد، یکی دیگر از جاهای دیدنی استان ایلام است. این قلعه تاریخی که در دوره ساسانیان ساخته شدهاست، بر فراز تپهای طبیعی در ابتدای «روستای هزارانی» و در مسیر جاده آبدانان قرار دارد. و از جمله جاهای دیدنی است که در نزدیکی دریاچه دوقلو سیاه واقع شدهاست.
سخن آخر
دریاچه دوقلو سیاهگاو، یک گنجینۀ طبیعی بینظیر در دل زاگرس است که با آبهای زلال و چشماندازهای بکرش، توجه هر بینندهای را به خود جلب میکند. این دریاچه دوقلو که تنها نمونه آن در ایران است، با پوشش گیاهی و جانوری غنی، مکانی ایدهآل برای دوستداران طبیعت و ماجراجویی است.
اگر به دنبال تجربۀ سفری متفاوت در دل طبیعت هستید و دوست دارید به جایی سفر کنید که در آن هم شاهد مناظر طبیعی و تاریخی باشید، تور ایلام آرندتور را از دست ندهید. همین الان رزرو کنید و از تخفیفهای ویژۀ ما بهرهمند شوید.
به مطالعه ادامه دهید: پارک جنگلی چغاسبز؛ تجربهای ناب در دل طبیعت ایلام



کلمات، بخش مهمی از دنیای من هستند. همیشه با خودم فکر میکنم، شاید معنای حضورم در این جهان بیپایان، سفر به دنیای کلمات باشد. من با واژهها، زندگی میکنم. از زمانیکه در مدرسه، نخستین انشای زندگیام را نوشتم، عاشق این حرفه شدم و در تمامی سالها فعالیت در حوزه محتوا، دغدغهام نوشتن به زبان ساده و روان، همچون اسمم بودهاست.