بوم گردی چیست و چه مزایایی دارد؟
شکل خاصی از گردشگری که هدف اصلی آن حفظ محیط زیست در مناطق بکر و دست نخورده و رفاه مردمی است که در آن مناطق زندگی میکنند، بوم گردی نام دارد. در بوم گردی افراد به مناطق ذکر شده سفر کرده و ضمن آشنایی با فرهنگ مردم محلی و واقعیتهای اجتماعی و اقتصادی تلاش میکنند تا مانع آسیب به طبیعت شوند. در این مطلب به صورت کامل به پرسش ((بوم گردی چیست؟)) در تور طبیعت گردی پاسخ میدهیم؛ پس تا انتها با ما در آرندتور همراه باشید.
مفهوم بوم گردی چیست؟
بوم گردی یا اکوتوریسم (Eco-Tourism) متشکل از دو واژه Eco به معنی زیستگاه و محیط زیست و Tourism به معنی گردشگری است؛ بنابراین همانطور که در ابتدای مطلب به آن اشاره کردیم در این سبک از گردشگری تلاش میشود تا ضمن به حداقل رساندن تأثیرات وارده بر محیط در جهت بهبود زندگی مردم محلی هم اقداماتی صورت گیرد.
تعریف بوم گردی یا اکوتوریسم از نظر انجمن جهانی اکوتوریسم
حال که به یک تعریف کلی در مورد ((بوم گردی چیست؟)) دست پیدا کردیم، بهتر است مفهوم این عبارت را از نظر انجمن جهانی مربوطه بررسی کنیم. از نظر این انجمن، بوم گردی نوعی سفری مسئولانه است که دو هدف مهم را دنبال میکند:
- حفاظت از محیط زیست محلی که به آن سفر میشود.
- بهبود زندگی مردمی که در آن منطقه زندگی میکنند.
با توجه به دو مورد فوق میتوان نتیجه گرفت که در بوم گردی افراد در برابر محیط و مردم محلی مسئول بوده و باید ضمن رعایت دستورالعملهای مشخصی تلاش کنند تا آسیبی به زیستگاه و فرهنگ مردم وارد نشود تا آنها هم از این شرایط به صورت متقابل سود کنند.
مزیت بوم گردی چیست؟
اکوتوریسم میتواند مزایای زیادی را برای محیط زیست و مردم محلی به دنبال داشته باشد که از جملهی آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تأمین منافع مالی و توانمندسازی مردم در مناطق محلی
- منافع اقتصادی برای ساکنان بومی
- کاهش اثرات مخرب زیست محیطی ناشی از گردشگری
- ایجاد آگاهی نسبت به محیط زیست
- تأمین منابع مالی لازم برای محافظت از اکوسیستم و...
تاریخچه بوم گردی در ایران
تاریخچه بوم گردی در ایران به زمان پیدایش اقامتگاههای بوم گردی باز میگردد. تا پیش از متداول شدن این اقامتگاهها افراد محدودی از اکوتوریسم آشنایی داشتند. بهعلاوه این اقامتگاهها در کنار جنبهی اقامتی، محلی برای انجام فعالیتهای گوناگونی مثل طبخ غذاهای محلی، آموزش ساخت صنایع دستی، اجرای موسیقیهای بومی و محلی و... هستند.
اکولوژ یا اقامتگاه بوم گردی چیست؟
یکی از اقامتگاهها (Accomodation) مورد استفاده در صنعت گردشگری که عمدتاً توسط مردم محلی اداره میشود، اکولوژ یا اقامتگاه بوم گردی نام دارد. این اقامتگاهها انواع مختلفی داشته و در کنار فراهم کردن محلی برای اسکان گردشگران، پایگاهی برای آشنایی با فرهنگ محلی هستند.
در اقامتگاههای بوم گردی مردم محلی با غذاهای بومی خود که با مواد اولیه ارگانیک تهیه شده از گردشگران پذیرایی میکنند. بهعلاوه همواره تلاش میشود تا در مصرف آب صرفهجویی شود؛ به همین دلیل طرفداران محیط زیست نام ((اقامتگاه دوستدار طبیعت)) را بر روی این مکانها قرار دادهاند.
مشخصات اقامتگاه بوم گردی چیست؟
۱. میزبان محلی
همانطور که اشاره کردیم در اقامتگاههای بوم گردی میزبانی گردشگران برعهده افراد بومی و محلی است که تلاش میکنند اقامت دلنشینی را برای آنها فراهم کنند.
۲. معماری ویژه
منظور از معماری ویژه در اقامتگاه بوم گردی چیست؟ اقامتگاههای بوم گردی نمادی از خانههای بومی هر منطقه بوده و متناسب با معماری سنتی آن منطقه طراحی و بازسازی شدهاند تا بتوانند معماری و فرهنگ آن را به گردشگران نشان دهند.
برای مثال در مناطق کوهستانی این اقامتگاهها به شکل خانههای سنگی، در مناطق جنوبی به شکل کپر و در بخشهای شمالی به شکل خانههای کاه گلی هستند.
۳. قیمت مناسب
یکی از دلایل استقبال مردم از اقامتگاههای بوم گردی قیمت مناسب آنها است. در حقیقت سادگی معماری، استفاده از مصالح بومی، پرهیز از تجملات و اداره اقامتگاه به شکل خانوادگی منجر به قیمت اقتصادی این مکانها شده است.
۴. توجه ویژه به محیط زیست
در صورتی که مالکان اقامتگاههای بوم گردی به موارد ذکرشده در این بخش توجه کنند درجه و امتیاز بالاتری از سمت وزرات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دریافت میکنند:
- مدیریت پسماند
- صرفه جویی در مصرف آب
- بهکارگیری انرژیهای نو و منابع تجدیدپذیر
۵. راهنمای محلی
مهمترین ویژگی اقامتگاه بوم گردی چیست؟ از آنجایی که اقامتگاههای بوم گردی معمولاً در مناطق بکر و دست نخورده واقع شدهاند، اطلاعات کمتری در مورد مناطق طبیعی آنها در اینترنت وجود دارد. در چنین شرایطی یک راهنمای محلی با توجه به تجارب شخصی خود و اطلاعاتی که از محل زندگی دارد، گردشگران را تا امکان تاریخی و طبیعی همراهی خواهد کرد.
۶. تزئینات داخلی ویژه
اقامتگاههای بوم گردی معمولاً به شکلی طراحی میشوند که مهمانان بعد از ورود حس فرهنگ بومی منطقه را دریافت کنند. برای این منظور از انواع فرشهای دستبافت، ترمهها، نمد، لیوان سفالی و مواردی از این دست به عنوان تزئینات داخلی اقامتگاه استفاده میشود.
تعریف بوم گرد (Eco-Tourist)
حال که به پرسش ((بوم گردی چیست؟)) پاسخ دادیم باید با مفهوم بوم گرد هم آشنا شویم. چهار اصل مهم بوم گردی سفر مسئولانه، حفظ محیط زیست، بهبود زندگی مردم محلی و گردش در مناطق طبیعی است. تمامی افرادی که از این اصول پیروی میکنند بوم گرد یا اکوتوریست نامیده خواهند شد.
در حقیقت بوم گردان تلاش میکنند تا در قالب سفر خود زندگی به سبک مردم محلی را تجربه کرده، خود را با محیط وقف دهند و گامهای مؤثری در جهت رونق اقتصاد جامعه محلی بردارند؛ به همین دلیل تا جایی که بتوانند محصولات و صنایع دستی این مناطق را خریداری میکنند تا مردم محلی هم در سود این سفر شریک شوند.
انواع بوم گردی
در این قسمت از مطلب بوم گردی چیست؟ به بررسی انواع مختلف این سبک از گردشگری میپردازیم.
۱. بوم گردی اقلیمی
در بوم گردی اقلیمی بازدید از طبیعت با توجه به شرایط آب و هوایی انجام میشود. برای مثال تعدادی از گردشگران به آب و هوای سرد و کوهستانی و تعدادی دیگر هم به آب و هوای گرم و خشک علاقهمند هستند؛ بنابراین باید با توجه به این موضوع منطقه و اقلیم مناسب را انتخاب کنند.
۲. بوم گردی کوهستانی
بوم گردی کوهستانی چیست؟ بوم گردی کوهستانی یکی از پرطرفدارترین فرمتهای اکوتوریسم است که در آن گردشگران ارتباط نزدیکی با طبیعت برقرار کرده و یک ماجراجویی پرهیجان را تجربه میکنند.
۳. بوم گردی روستایی
در تعداد از روستاها مردم محلی در کنار گذران زندگی خود از طریق کشاورزی و دامپروری از گردشگران هم میزبانی میکنند. شما با این نوع بوم گردی میتوانید زندگی روستایی را تجربه کرده و در انجام کارهای مختلفی مثل کشاورزی هم به افراد محلی کمک کنید.
۴. بوم گردی ساحلی
در بوم گردی ساحلی گردشگران از مناطق ساحلی دست نخورده و بکر بازدید کرده و اقدامات مؤثری را در جهت حفاظت از محیط زیست این مناطق و سواحل آنها انجام میدهند.
۵. بوم گردی جنگلی
زیباترین نوع بوم گردی چیست؟ برای افراد علاقمند به مناطق جنگلی بوم گردی جنگلی تجربهی شگفتانگیزی است. جنگلهای هر کشور در دسته سرمایههای ملی آن قرار دارند؛ بنابراین همه باید برای حفظ و نگهداری آنها تلاش کنند.
بیشتر بخوانید: طبیعت گردی چیست و چگونه یک طبیعت گرد حرفهای شویم؟
۶. بومگردی چشمههای آب گرم و آب معدنی
هدف اصلی بوم گردی چشمههای آب گرم و آب معدنی درمان بیماریهای پوستی مختلف، آشنایی با مناطق بکر و دست نخورده و فرهنگ مردم محلی در این مناطق است.
سخن آخر
در این مطلب به پرسش ((بوم گردی چیست؟)) پاسخ دادیم و با مزایای این نوع گردشگری برای طبیعت و مردم محلی آشنا شدیم. بوم گردی تجربهی شگفتانگیز و منحصربهفردی است که باید حداقل یک بار تجربه کنید. زندگی در کنار مردم محلی، امتحان کردن غذاهای فوقالعاده مناطق مختلف کشور و بازدید از مناطق بکر تا مدتهای طولانی در ذهن شما باقی خواهد ماند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و دریافت مشاوره میتوانید با کارشناسان ما در آرندتور تماس بگیرید.