باغ موزه هرندی، تلفیقی از هنر اروپایی-ایرانی

تور کرمان

باغ موزه هرندی همانطور که اشاره شد توسط پسر یکی از صاحب منصبان کرمان، «مرتضی قلی اسفندیاری»، طراحی شد. عدل السطان، پدر مرتضی قلی اسفندیاری، از نوادگان وکیل الملک حاکم کرمان بود و خانه‌اش را به صورت دو طبقه در خارج از کرمان آن زمان، ساخت. سبک معماری خانه، تلفیقی از هنر اروپایی- ایرانی بود و  در سال 1313 شمسی به یکی از تجار مطرح کرمان «ابوالقاسم هرندی» فروخت.

این بار، ما در وبلاگ آرندتور، قصد داریم، به معرفی باغ موزه هرندی بپردازیم و در مورد معماری خانه و ویژگی‌های آن، موزه‌هایی که در آن احداث شده، مسیر دسترسی به آن و... با شما صحبت کنیم. پس با ماهمراه باشید و اطلاعات جالبی در مورد یکی از جاهای دیدنی کرمان کسب کنید.

تاریخچه باغ موزه هرندی

نقشه خانه باغ موزه هرندی، توسط مرتضی قلی اسفندیاری، پسر عدل السلطان در  سال 1252 شمسی طراحی شد. مرتضی قلی اسفندیاری، بین سال‌های 1285 تا 1305 شمسی در فرانسه مشغول به تحصیل بود. نقشه‌ی عمارتی، که برای منزل پدرش طراحی کرد، تلفیقی از معماری اروپایی و ایرانی بود. در این خانه تمامی المان‌های یک باغ عمارت ایرانی رعایت شد.

باغ موزه هرندی یکی از مکان‌های تفریحی عدل السطان بود و در خارج از کرمان قرار داشت.

باغ موزه هرندی در سال 1313 شمسی، به مبلغ 40 هزار تومان، به یکی از تجار مشهور کرمان، «ابوالقاسم هرندی» فروخته شد. آقای هرندی، از این مجموعه برای اسکان دائمی استفاده کرد. باغ موزه هرندی، به دلیل اقامت چند روزه «رضاخان» در مسیر تبعیدش، مورد توجه قرار گرفت و در سال 1354 توسط مالک به وزارت فرهنگ و ارشاد آن زمان اهدا شد.

در باغ موزه هرندی، تمامی عناصر معماری باغ ایرانی رعایت شده‌است.

معماری باغ موزه هرندی کرمان

سقف باغ موزه هرندی، گنبدی شکل و کم عمقی است.جنس کف باغ موزه، از آجر سنتی قدیمی ساخته شده‌بود. روی ساختمان در مرکز پشت بام، یک کلاه فرنگی چند ضلعی هنوز وجود دارد، که نور خانه را تأمین می‌کند.

باغ موزه هرندی، تمام ویژگی‌های یک باغ عمارت ایرانی را داراست و اصول باغسازی در این مجموعه به خوبی رعایت شده‌است. در این باغ عمارتی با زیربنای 2000 مترمربع ساخته شده‌است که در طبقه‌ی دوم آن، اتاق‌های مختلف و یک بهارخواب و دو ایوان سرپوشیده وجود دارد. در طبقه‌ی اول نیز، یک سالن بزرگ به نام تنبلخانه برای استراحت طراحی شده‌است.

باغ موزه هرندی در سال 1354 به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسید.

باغ موزه هرندی از قسمت‌های مختلف شامل موارد زیر تشکیل شده‌است:

• ساختمان اندرونی
• ساختمان بیرونی
• حمام
• بهارخواب
• حمام
• آشپزخانه
• اتاق مستخدمین
• گاو گرد یا گاو چاه
• حوض
• آبنما
• اصطبل

در گذر زمان برخی قسمت‌های ساختمان از بین رفته‌است. آبرسانی اصطبل و باغ خانه با چاه و گاوگرد موجود انجام می‌شده‌است.

باغ موزه هرندی، قدمتی بیش از یک قرن دارد.

موزه‌های باغ موزه هرندی

باغ موزه هرندی دارای دو موزه است که در دو طبقه قرار دارند.

1. موزه سازهای سنتی

موزه سازهای سنتی باغ موزه هرندی در سال 1381 افتتاح شد. در این موزه بیش از 250 ساز همچون قیچک، سنتور، قانون، رباب، عود نگهداری می‌شوند. هدف از احداث این موزه آشنایی بازدیدکنندگان با سازهای بومی و سنتی ایران و کشورهای همسایه است که در موسیقی با ما قرابت نزدیک دارند. این موزه در طبقه‌ی همکف عمارت قرار دارد.

در باغ موزه هرندی می‌توان با نحوه نواختن و نیز صدای سازهای مختلف آشنا شد.

2. موزه باستان شناسی

در موزه باستان شناسی آثار تاریخی دوران پیش از اسلام و دوران اسلامی متعلق به حوزه فرهنگی هلیل رود و تاریخ استان کرمان نگهداری می‌شود. این قسمت موزه به 4 بخش تقسیم می‌شود که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم:

• غرفه شهداد

آثاری که در این قسمت نگهداری می‌شوند، شامل انواع ظروف سنگی و فلزی هستند که متعلق به هزاره سوم و چهارم پیش از میلاد بوده و در مجموعه‌ی باستانی شهداد پیدا شده‌اند.

• غرفه جازموریان

بخشی از غرفه جازموریان، متعلق به دوران پیش از اسلام است و شامل انواع سفال‌های خاکستری با نقوش بسیار ظریف می‌شود که متعلق به هزاره دوم و اوایل هزاره سوم پیش از میلاد مسیح هستند. تبرهای مفرغی که در این قسمت نگهداری می‌شوند، از نمونه‌های مشهور این قسمت هستند.

بخش دیگری از غرفه جازموریان، متعلق به آثاری است که در دوره سلوکی و اشکانی ساخته شده‌اند. این آثار از فرهنگ یونان، آسیای مرکزی، هند، فلات مرکزی الهام گرفته شده و شامل جام‌های سفالین، بشقاب، کوزه و ریتون‌های منتهی به سر جانورانی همچون اسب، قوچ، گاو و نیم‌تنه‌ انسان است. سورنای متعلق به دوران هخامنشی از شاخص‌ترین آثار باغ موزه‌ هرندی است. 

• غرفه جیرفت

در این قسمت شما آثار باستانی پیدا می‌کنید که در کاوش‌های جیرفت، کشف شده‌اند. این آثار اغلب شامل سفال‌های نقش‌دار و حیوانات کوچک مفرغی هستند.

• غرفه اسلامی

سفال‌های لعاب‌دار، اشیای فلزی، ظروف شیشه‌ای متعلق به پیه سوز، عطردان و کتیبه‌های سنگی که در دوران مختلف پس از اسلام کشف شده‌اند.

در این موزه اتوموبیل، رضاخان، زمانی که در این باغ اقامت داشته نیز وجود دارد.

مسیر دسترسی به باغ موزه هرندی کرمان

این مجموعه در قسمت مرکزی شهر و در نزدیکی مجموعه گنجعلی خان قرار دارد. آدرس باغ موزه هرندی عبارت است از:

کرمان-خیابان بهشتی-نرسیده به بلوار فردوسی

سخن آخر

در این مقاله ابتدا، به معرفی باغ موزه هرندی پرداختیم، سپس در مورد معماری آن با شما صحبت کردیم و در انتها، به معرفی موزه‌هایی که در این مجموعه وجود دارد، پرداختیم.

در صورتیکه شما با استفاده از تورهای مسافربری همچون آرندتور به این سفر 3.5 روزه بروید، امکان بازدید از 14 جاهای دیدنی کرمان، از جمله باغ موزه هرندی را خواهید داشت.  تور کرمان آرندرتور، با درجه سختی 2 از 6 برگزار می‌شود.

شما در این سفر  سفر طبیعتگردی-فرهنگی، با قطار 6 تخته راهی کرمان می‌شوید، در هتل 3 ستاره اقامت می‌کنید و 5 وعده اصلی مهمان آرندتور هستید.

سفر با تور راحت‌تر و آسان‌تر است. چون شما به 12 جاذبه گردشگری کرمان می‌روید. جای خواب مشخصی دارید و وعده غذایی‌تان مشخص است. تنها کاری که انجام می‌دهید، بازدید از جاهای مختلف کرمان است.