مسجد کبود تبریز، فیروزه 600 ساله جهان اسلام

تور تبریز

ایران مساجد با شکوه بی‌شماری دارد، مسجد جامع یزد، مسجد امام اصفهان، مسجد شیخ لطف الله همگی از جمله مساجد بی‌نظیر کشور هستند که معماری باشکوه‌شان شما را مبهوت خود خواهد کرد. یکی دیگر از این مساجد باشکوه که در تبریز واقع شده، مسجد کبود است که با کاشی‌های لاجوردیش شهرتی جهانی دارد. معماری مسجد کبود به خوبی معماری پس از اسلام ایران را به نمایش می‌گذارد. بنای مسجد در گذشته بخشی از مجموعه‌ی بزرگ به عنوان «عمارت مظفریه» بوده‌است.

وبلاگ آرندتور این بار به سراغ این عمارت باشکوه رفته و قصد دارد به صورت مختصر شما را با زیبایی‌های این مسجد، تاریخچه مسجد کبود تبریز، معماری مسجد کبود تبریز، تزیینات استفاده شده در آن و آدرس مسجد کبود و ساعت بازدیدش آشنا کند.

از تاریخچه مسجد کبود تبریز چه می‌دانید؟

مسجد کبود تبریز در زمان قدرتمندترین پادشاه قراقویونلوها، «سلطان ابوالمظفر جهانشاه» در سال 870 هجری قمری ساخته شد. همانطور که اشاره شد، مسجد کبود تبریز بخشی از عمارت وسیع مظفریه بوده است. بنابر روایت‌های متعدد همسر جهانشاه «جان بی بی گم خاتون» یا «صالحه» دختر او نقش مهمی در ساخت مسجد کبود داشته‌اند. برخی از مورخان معتقدند ساخت مسجد کبود، 30 سال زمان برده‌است.

مسجد کبود تبریز قدمتی 600 ساله دارد.

مسجد کبود در زمان ساختش، چند منظوره طراحی شده و در قسمت انتهایی شبستان در سرداب مسجد مقبره‌هایی برای جهانشاه و خانواده‌اش ساخته شده که البته خالی هستند. از بخش‌های دیگر مسجد کبود می‌توان به صحن، خانقاه و کتابخانه آن اشاره کرد. امروز متأسفانه این بخش‌ها از بین رفته و چیزی از آنها باقی نمانده‌است.

معماری ظریف، هماهنگی رنگ‌های استفاد شده در نمای بیرونی و تزیینات داخلی از ویژگی‌های برجسته مسجد کبود است که در همان نگاه اول توجه شما را به خود جلب می‌کند.

در سال 1193 هجری قمری زلزله‌ای در این منطقه اتفاق افتاد و بخش‌های زیادی از مسجد کبود را از بین برد. پس از زلزله تنها سردر ورودی و پایه‌های مسجد باقی مانده است. سال 1318 هجری شمسی کار ترمیم گنبدها و بخش‌های دیگر مسجد کبود آغاز شد و بازسازی آن چیزی حدود 37 سال به طول انجامید و هنوز هم نوسازی تزیینات داخلی و کاشی‌کاری های بیرونی آن ادامه دارد!

4 مسجد آبی رنگ در دنیا وجود دارد که مسجد کبود تبریز یکی از آنهاست.

مسجد کبود تبریز چه معماری ویژه‌ای دارد؟

معماری مسجد کبود به سبک آذری است و در قرن نهم هجری قمری ساخته شده‌است.  این مسجد همانطور که قبلا نیز اشاره شد، معماری بی‌نظیری دارد و اگر بخواهیم آن را مقایسه کنیم، می‌توانیم با مسجد گوهرشاد مشهد مقدس که از لحاظ زمانی به یک دوره تعلق دارد، مقایسه کرد. این مسجد مطابق با آب و هوای سرد تبریز ساخته شده و در تمام فصول سال، صحن و شبستان آن قابل استفاده هستند.

مسجد کبود تبریز از آجر و در بعضی قسمت‌ها از سنگ مرمر ساخته شده‌است. آجرهای بنای مسجد کبود با گچ بندکشی شده و فرم بنا به صورت چهارگوش و مربعی شکل است. در قسمت وسط صحن یک حوض و در دو طرف آن دو شبستان قرار دارد. کل ساختمان از آجر و کاشی ساخته شده و در قسمت‌های خارجی طراحی پر نقش و نگار وجود دارد.

بخش عمده مصالح استفاده شده در مسجد کبود تبریز، آجر و در برخی قسمت‌ها سنگ مرمر است.

ساختمان اصلی در روبروی صحن و رو به قبله ساخته شده و ستون‌های مسجد با فاصله 12 متری از یکدیگر در چهار طرف سقف قرار دارند. مسجد کبود، گنبدی از آجر داشته که تحمل وزن آن به وسیله چهار پایه اطراف صحن تحمل می‌شد که پس از زلزله گنبد به کل از بین رفته و اثری از آن باقی نمانده‌است.

استفاده از 4 پایه برای تحمل وزن گنبد، یکی از برجسته‌ترین نکات معماری مسجد کبود در زمان ساخت آن است.

قسمت‌های اصلی مسجد مرمت و بازسازی شده‌اند. سر در ورودی مسجد بسیار زیبا طراحی شده به‌گونه‌ای که تحسین گردشگران خارجی را بر انگیخته‌است. اغلب فرم کاشی‌های لاجوردی به صورت 6 ضلعی هستند. استفاده از کاشی‌های معرق و نقش و نگارهای پرجزئیات که در طراحی داخلی و خارجی آن استفاده شده، گردشگران را شگفت‌زده کرده‌است.

مسجد کبود، تنها اثر به جای مانده از فرامانروایی قراقویونلوها در پایتخت این حکومت یعنی تبریز است.

مسجد کبود کجاست؟

مسجد کبود در استان آذربایجان و شهر موزه‌ها یعنی تبریز واقع شده‌است. برای رسیدن به مسجد کبود باید به میدان ساعت بروید. مسجد حد فاصل بین میدان شهید بهشتی تا میدان ساعت، جنب پارک خاقانی قرار دارد.

مسجد کبود به سبک آذری در قرن نهم ساخته شده‌است.

مسجد کبود را چه موقع می‌توان بازدید کرد؟

بازدید از مسجد کبود تبریز، هر روزه از ساعت 8 صبح الی 17:30 امکانپذیر است.

جاهای دیدنی نزدیک مسجد کبود کدام است؟

پس از بازدید از مسجد کبود تبریز می‌توانید به سراغ بازدید از دو موزه آذربایجان و عصر آهن بروید. اگر با تور مسافرتی تبریز آرندتور راهی سفر به شهر تبریز شوید، این سفر به صورت شخصی برگزار می‌شود و شما می‌توانید وسیله نقلیه و محل اقامت خود را انتخاب کنید. خدماتی که تور تبریز به شما عرضه خواهد شد دو شب اقامت در هتل با صبحانه و همراهی لیدر محلی برای بازدید از 7 جاذبه گردشگری همچون پارک ائل گلی، خانه مشروطه، موزه قاجار، مقبره الشعرا، موزه آذربایجان، مسجد کبود، پارک خاقانی، روستای صخره‌ای کندوان است. در صورتیکه گشت‌های آپشنال را نیز انتخاب کنید، با پرداخت هزینه اضافی به بازدید از جنگل‌های ارسباران، قلعه بابک ـ جلفا و منطقه آزاد ارس، دریاچه ارومیه و تفرجگاه بند، پل معلق مشگین شهر خواهید رفت.