معرفی 20 غذای اصیل مشهدی از شله تا ماقوت!

تور مشهد

هربار که به یک نقطه از ایران سفر می‌کنیم، بهتر است به منظور آشنایی بیشتر با فرهنگ و خصوصیات آن منطقه به سراغ غذاهای سنتی‌شان برویم. در سفر به مشهد به غیر از شیشلیک مشهور آن که بهترینشان را می‌توانید در شاندیز امتحان کنید، غذاهای سنتی دیگری نیز وجود دارند.

ما در وبلاگ آرندتور این بار به سراغ معرفی غذاهای مشهدی رفته‌ایم و می‌خواهیم شما را با غذاهای معروف مشهدی ها بیشتر آشنا کنیم. پس همراه ما باشید.

انواع غذاهای مشهدی

در این منطقه غذاهای محلی متنوعی وجود دارد که ما آنها را به صورت جداگانه به شما معرفی خواهیم کرد:

آش‌ های معروف مشهدی

• شله مشهدی

یکی از معروف ترین غذاهای اصیل مشهدی، شله است. شله مشهدی یکی از غذاهای بسیار پرخاصیت این منطقه بوده که برای تهیه آن از گوشت گاو یا بره، پیاز، لوبیا قرمز، لوبیا سفید، ماش، عدس، بلغور گندم، برنج، فلفل قرمز، فلفل سیاه، هل، زنجبیل، دارچین و جوز هندی استفاده می‌شود.

قدمت پخت شله مشهدی به دوره قاجار برمی‌گردد. این غذای سنتی را بیشتر برای خیرات و در مراسم عزاداری به خصوص در ماه‌های محرم و صفر می‌پزند. در سفر به مشهد، حتما شله را امتحان کنید. برای سرو این آش قدیمی رویش کمی قیمه می‌ریزند و با نان سنگک و سبزی آن را سرو می‌کنند.

شله مشهدی، اولین غذای اصیل مشهدی است که به عنوان میراث ایرانی به ثبت رسیده‌است.

• آش لخشک

یکی دیگر از غذاهای سنتی مشهدی، آش لخشک است. این آش در واقع نوعی آش رشته است با این تفاوت که در آن به جای استفاده از رشته‌های باریک، از رشته‌های پهن استفاده می‌شود. برای تهیه آش لخشک از کشک فراوان، عدس، سیر تازه، پیاز و نعناع داغ فراوان استفاده می‌شود.

• قروت مشهدی

یکی دیگر از غذاهای مشهدی با کشک، قروت مشهدی است که به اشکنه مشهدی، اشکنه کشک، کله جوش، کالجوش و قروتی نیز شهرت دارد. این غذا در مشهد و روستاهای اطراف بسیار محبوب بوده و قدمت آن به سالها قبل باز می‌گردد.

این غذای قدیمی از موادی همچون پیاز، نعنا، زردچوبه، کشک و گردو تهیه می‌شود. قروت مشهدی علاوه بر اینکه یکی از غذاهای خوشمزه مشهدی هاست، خاصیت بسیار زیادی نیز دارد. از جمله خواص آن می‌توان به منبع بسیار خوب کلسیم و خاصیت ضدعفونی کننده معده‌اش اشاره کرد.

آش ماستی مشهدی

آش ماستی تنها در مشهد پخته نمی‌شود، در سایر شهرهای ایران نیز این غذا به طرق مختلف پخته و برای خانواده آماده می‌شود. آش ماستی مشهدی از موادی همچون لپه، سیر، ماست، پیاز، شوید خشک، سینه مرغ،برگ بو، نعنا، ادویه و زعفران تهیه می‌شود. این غذا پس از شله، از غذاهای معروف مشهدی هاست که البته در سبزوار نیز پخته می‌شود.

• آش کوفته قلقلی مشهدی

یکی دیگر از غذاهای اصیل مشهدی که بسیار خوشمزه بوده، آش کوفته قلقلی است. این آش اصیل را با ماست سرو می‌کنند و برای تهیه آن از پیاز سرخ شده، نمک، فلفل، ادویه، برنج و سبزی آش به همراه لپه استفاده می‌شود. در حین پخت، گوشت‌های قلقلی را آماده کرده و به آش اضافه می‌کنند.

آش کوفته قلقلی مشهدی، یکی از غذاهای خوشمزه مشهدی هاست که با ماست، سرو می‌شود.

•  آش بی بی یا آش آماج

آش بی بی یا آش آماج، یکی از غذاهای بسیار خوشمزه مشهدی ها و کلا استان خراسان رضوی است که برای تهیه آن از بادمجان، گوجه فرنگی پوست گرفته، نخود و لوبیا چیتی، عدس، بلغور گندم، پیاز، باقالی، سبزی آش، آرد و نمک و فلفل و زردچوبه استفاده می‌کنند.

• آش بلغور مشهدی

آش بلغور مشهدی، اغلب ماه رمضان طبخ می‌شود و یکی از غذاهای سنتی مشهد است. این غذا شباهت زیادی به آش ترخینه ایلام دارد. اما در آش ترخینه از دوغ استفاده می‌کنند، در حالیکه در این آش، شیر اضافه می‌شود.

یکی از غذاهای سنتی مشهدی که اغلب در ماه رمضان طبخ می‌شود، آش بلغور است.

غذاهای نانی مشهدی ها

تا چندی قبل، همه در ایران هر روز غذای برنجی استفاده نمی‌کردند و اغلب استفاده از برنج به 2 تا 3 روز در هفته محدود بود و غذاهای نانی طرفدار بیشتری داشت. در این قسمت، بهترین غذاهای مشهدی که نانی نیز هستند را به شما معرفی خواهیم کرد:

1.    یتیمچه

یتیمچه‌ای که در مشهد پخته می‌شود از یتیمچه نیشابوری الهام گرفته شده و مواد تشکیل دهنده آن عبارتند از بادمجان، گوجه‌فرنگی، لوبیا، عدس، نخود، کره و نمک و فلفل، کشک و نعنا. این غذا با اینکه بدون گوشت بوده بسیار لذیذ است.

2.    اشکنه قُروت

قروت کشک سیاهی است که در شهر بیرجند تولید می‌شود. بنابراین نام اشکنه قروت نیز از همین کشک بیرجندی گرفته شده. به این غذا کمه جوش نیز می‌گویند. برای تهیه اشکنه قروت، باید کشک قروت را با گردو مخلوط و سپس آسیاب کنید و آن قدر ورز دهید تا به روغن بیفتد. سپس پیاز را به همراه نمک، نعنا و فلفل جداگانه تفت داده و همرا آب به کشک و گردو اضافه کنید و حرارت را کم کرده تا غذا جا بیفتد. اشکنه قروت یکی از غذاهای ترش مزه است که با دارچین تزیین و در نهایت با نان سرو می‌شود.

3.    دیزی مشهدی

مگر می‌شود به مشهد سفر کرد و سراغ دیزی این غذای خوشمزه مشهدی نرفت؟ البته این غذا با آبگوشت معمولی تفاوتی ندارد. اما آنچه سبب شهرت این دیزی شده، استفاده از ظرف پختی به نام «دیگ سنگی هرکاره» است که می‌توانید آن را به عنوان سوغات مشهد از کوهسنگی خریداری کرده و برای طبخ انواع غذاهای خورشتی استفاده کنید. در تهیه دیزی مشهدی از گوشت گوسفندی، دنبه، نخود، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی و پیاز استفاده می‌شود.

یکی از غذاهای اصیل مشهدی، دیزی است که در واقع همان آبگوشت خودمان است؛ اما به دلیل طبخ غذا در ظرفی سنگی به نام هرکاره، طعم بسیار لذیذی دارد.

انواع غذاهای پلویی مشهدی

در این قسمت به معرفی غذاهای پلویی و مجلسی مشهدی می‌پردازیم. با ما در وبلاگ آرندتور همچنان همراه باشید.

• ساطری پلو

ساطری پلو یکی از غذاهای مشهور مشهدی است که در استان خرسان رضوی طبخ می‌شود. در طبخ این غذا از برنج، گوشت چرخ‌کرده؛ هویج خلالی، کشمش پلویی و زعفران استفاده می‌شود. این غذا بسیار شبیه هویج پلو است؛ با این تفاوت که گوشت آن را به صورت قلقلی در می‌آورند و در پلوی مخلوط همراه برنج دم می‌کنند.

• رشته پلو

یکی از غذاهای مجلسی مشهدی که اغلب در نوروز پخته می‌شود، رشته پلو است. البته این غذا مختص این شهر تنها نبوده و در سایر شهرهای ایران از جمله کرمانشاه نیز طبخ می‌شود. رشته پلو را با مرغ و یا گوشت قلقلی تهیه کرده و همراه کشمش و یا خرمای سرخ شده سرو می‌کنند.

مشهدی‌ها اغلب در ایام نوروز این غذا را می‌پزند و معتقدند با خوردن آن سررشته‌ی کارها را در طی سال جدید به دست می‌گیرند.

معرفی انواع خورش‌های مشهدی

1.    خورش ریواس

اغلب انواع غذاهای مشهدی، طعمی شیرین دارند؛ اما معدود غذاهایی نیز در این منطقه وجود دارد که ترش‌مزه هستند. یکی از آنها خورش ریواس است. این خورش به دلیل استفاده از گیاه ریواس، طعم ترشی دارد و نیاز به اضافه کردن چاشنی‌هایی از جمله آبلیمو و یا آبغوره به آن نیست. خورش ریواس مانند سایر خورش‌های ایرانی طبخ می‌شود، فقط در دقایق آخر ریواس را به آن اضافه می‌کنند.

یکی از بهترین خورش های مشهدی، خورش سنتی ریواس است که در مشهد و کردستان بیشتر طبخ شده و همراه برنج سفید سرو می‌شود.

2.    خورش قیمه مشهدی

خورش قیمه مشهدی از نظر ظاهر شباهت بسیار زیادی با قیمه معمولی دارد. تنها تفاوت آن در استفاده از ادویه‌های مختلف همچون دارچین، هل، جوز هندی، زعفران و زنجبیل است.

معرفی انواع غذاهای مختلف مشهدی

• شیشلیک مشهدی

این غذا یکی از لذیذترین غذاهای مشهدی است که می‌توان در سفر به مشهد در شاندیز و طرقبه بهترین نوع آن را امتحان کرد. نام شیشلیک از یک واژه ترکی قفقازی گرفته شده و «شیش» به معنای سیخ و «لیک» نیز به گوشت‌های درون سیخ شده گفته می‌شود. نحوه‌ی طبخ شیشلیک با سایر کباب‌ها متفاوت بوده و بیشتر از دنده گوسفند با استخوان استفاده شده و روی حرارت مستقیم آتش آن را تهیه می‌کنند.

شیشلیک مشهدی یکی از انواع کباب در ایران است که به دلیل وجود گوشت گوسفندی باکیفیت در مشهد به غذای مخصوص این منطقه شهرت پیدا کرده‌است.

• قورمه مشهدی

یکی از غذاهای بسیار لذیذ مشهدی که به عنوان غذای مجلسی نیز از آن یاد می‌کنند، قورمه مشهدی است. این غذا را با نان میل می‌کنند. برای تهیه قورمه مشهدی، از گوشت گوسفندی، دنبه، پیاز، آب و برگ بو استفاده می‌شود. طبخ این غذا به دورانی بر می‌گردد که در خانه‌ها، یخچال وجود نداشته و مردم گوشت را به این شیوه پخته و در کوزه نگهداری می‌کردند.

• غذای مشهدی معروف؛ دیگچه مشهدی

دیگچه یکی غذای مشهدی است که شباهت زیادی به شیربرنج دارد و در مراسم مذهبی و یا ماه رمضان بیشتر آن را می‌پزند. مشهدی ها دیگچه را به عنوان وعده‌ی مناسب برای صبحانه نیز استفاده می‌کنند. این غذای سنتی که به دسر مشهدی نیز شهرت دارد از برنج، شکر، شیر، زعفران، هل، گلاب و کره تهیه می‌شود.

دیگچه مشهدی یک غذای مناسب در مراسم مذهبی و حتی ماه رمضان است که شباهت زیادی به شیربرنج دارد با این تفاوت که به صورت غلیظ‌تر سرو می‌شود. همین امر مدت زمان پخت آن را طولانی‌تر می‌کند.

• کوکوی شیرین

کوکوی شیرین یکی از غذاهای مشهدی هاست که اغلب آن را به صورت سرد و به عنوان دسر در مجالس و مهمانی‌ها بر سر میز غذا می‌گذارند. در تهیه این غذا از سیب زمینی، تخم مرغ، زعفران و آرد استفاده می‌شود. مواد را مانند کوکو سیب‌زمینی با هم مخلوط کرده و می‌پرند. در نهایت از شکر، آب و گلاب یک شهد درست کرده و روی کوکوها می‌ریزند.

• چنگالی مشهدی

یکی از وعده‌های عصرانه بسیار خوشمزه مشهدی، چنگالی است. این غذا را فقط مشهدی‌های قدیمی به یاد دارند. برای تهیه چنگالی مشهدی، نان بیات را خرد کرده و در روغن تفت می‌دهند، سپس به آن شیره، عسل یا شکر اضافه می‌کنند. این غذا را به صورت سرد مصرف می‌شود.

• ماقوت مشهدی

ماقوت مشهدی در واقع همان مسقطی شیرازی است که از نشاسته، خلال بادام و زعفران تهیه می‌شود. این دسر را نیز همانطور که می‌دانید به صورت سرد میل می‌کنند.

سخن آخر

در این مقاله ما شما را با حدود 20 نوع غذاهای مشهدی آشنا کردیم. چنانچه به مشهد سفر کردید، می‌توانید انواع غذاهای معرفی شده را در رستوران‌های مشهور مشهد امتحان کنید. پخت این غذاها در منزل نیز کار سختی نیست و فقط باید با طرز آموزش غذاهای مشهدی آشنا شوید. اگر هم با غذاهای مشهدی آشنایی دارید و در لیست ارائه شده به نام برخی از آنها اشاره‌ای نکرده‌ایم، می‌توانید در بخش انتقادات و پیشنهادات نام آن را بنویسید. چنانچه قصد سفر به مشهد دارید، می‌توانید با تور مشهد آرندتور همراه شده و سفری راحت به این شهر مذهبی داشته باشید.