خراسان قدیم خواف نشتیفان بیرجند تعطیلات نوروز 98

جالب است بدانید در روزگاران قدیم در اکثر شهرهای شرقی کشور، از خراسان گرفته تا سیستان و بلوچستان، ساخت آسیاب های بادی، برای به خدمت گرفتن انرژی باد رواج داشته است. وزش بادهای شدید از یک طرف و کمبود آب از طرفی دیگر باعث رواج آسیاب های بادی در شهر های منطقه شده است. در این میان شهر نشتیفان نیز که در اوایل قرن نهم هجری، یکی از مهمترین شهر های ایران بوده، شهرت خود را مدیون آسبادهایش است که بار دیگر با ثبت جهانی خود باعث شهرت این شهر در میان گردشگران خواهد شد. سازه هایی که روزگاری با تلفیق علم و فرهنگ و هنر، باد را به خدمت می گرفتند و باعث رونق زندگی مردم شهر می شدند. اگر از قدمت و تاریخ پیداش این آسیاب های بادی بپرسید، قدمت این سازه ها را به دوره حکومت صفویان نسبت می دهند.

آسبادها یا همان آسیاب های بادی، سازه هایی بودند که با نیروی حاصل از وزش باد، می چرخیدند و گندم ها را آسیاب می کردند. می توان گفت در شهر نشتیفان دلیل اصلی ساخت این آسبادها، وزش بادهای موسمی ۱۲۰ روزه ای بوده است که از سیستان و بلوچستان به سمت خواف و نشتیفان می وزیده اند و نیروی آنها یک محرک عالی برای آسیاب ها محسوب می شده است. این بادهای موسمی که از اردیبهشت تا پاییز به سمت نشتیفان می وزند، تا ماه ها بعد نیز بر روی حرکت این آسیاب ها اثر می گذارند.

در اطراف شهر با قبرستانی عجیب و غریب روبرو می شوید که بر روی مزارهای آن سنگ های عمودی با ارتفاع های متفاوتی وجود دارد. ارتفاع برخی از این سنگ ها به ۴ متر نیز می رسد. قدمت این قبرستان به قرن ها پیش باز می گردد و دو نظریه متفاوت راجع به آن وجود دارد. برخی معتقدند که این قبر ها مربوط به نوادگانی از سلسله ی اشکانیان است که زمانی در منطقه ی خراسان حکومت می کردند و به گفته برخی، این قبرها متعلق به ۴۴ پیر است که مرتبه خاصی در بین مردم نشتیفان داشته اند و امروزه اهالی برای زیارت و حاجت گرفتن به مزارهایشان دخیل می بندند. در هر صورت بازدید از این قبرستان خالی از لطف نخواهد بود.

مدرسه غیاثیه خرگرد

در فاصله ۵ کیلومتری جاده خواف، در نزدیکی روستای خرگرد، یکی از بی نظیرترین بناهای بازمانده از قرن نهم را خواهید دید که با گذشت این همه سال، هنوز هم یکی از فاخر ترین بناهای تاریخی ایران است. مکانی که روزگاری محل تجمع بزرگان و دانشمندان سرزمینمان بوده و امروز چه قدر خالی از حضور آنها و تهی از کانون علم و دانش است. این مدرسه توسط دو برادر معمار به نام هاب قوام الدین و غیاث الدین شیرازی در زمان سلطنت شاهرخ تیموری از سلسله تیمورایان به سبک بناهای چهار ایوانی در دو طبقه و با ۳۲ حجره، برای گردهمایی خردمندان ساخته شده است. با گذشت چند صد سال از ساخت مدرسه غیاثیه، هنوز هم می توانید از تماشای رنگ و لعاب کاشی های این بنا لذت ببرید.