دریاچه شورمست

استان مازندران 

آخرین مطالعات باستان شناسی در نزدیکی (غارهای هوتو) در بهشهر و (رستم کلا) نشان می دهد که تاریخ این سرزمین، متعلق به 400 هزار سال پیش از میلاد است. از آثار به دست آمده از این غارها چنین بر می آید که در این دوران انسان های اولیه غارنشین بودند و برای امرار معاش به شکار و جمع آوری خوراک می پرداختند.

بر اساس این یافته، باستان شناسان معتقدند که این سرزمین از قدیمی ترین سکونت گاه بشری در حاشیه دریای خزر بوده و ساکنین بومی این منطقه از حدود ده هزار سال پیش، همانند بعضی از انسان های ساکن فلات ایران، توانسته اند به طور تدریجی مراحل سیر تکاملی، از دوره پارینه سنگی، میان سنگی و نو سنگی و شهر نشینی را با موفقیت پشت سر بگذارند و برای اولین بار به اهلی کردن حیوان ها و نیز کشاورزی بپردازند.

استان مازندران کنونی بخش کوچکی از سرزمین پهناوری بود که مورخان و جغرافی نویسان آن را با نام های پشتخوارگر، فرشوادگر و پذشخوارگر یاد کرده اند.

این اسفندیار در کتاب تاریخ طبرستان، حد آن را در آذربایجان، طبرستان، گیل دیلم، ری، قومش، دامغان و گرگان می داند.البته این نام ها بیشتر در منابع دوره هخامنشی، اشکانی، ساسانی و دوره اسلامی آمده است. اما بعدها، پس از جدا شدن گیلان و گرگان یا جرجان از این ناحیه، نواحی باقی مانده، نام رویان، مازندران و طبرستان می گیرند.

برخی از مورخان اسلامی که نام طبرستان را برگرفته از دوکلمه (طبر یا تبر)و (ستان) از پسوند مکان می دانستند، نوشته اند.چون مردم طبرستان از تبر برای شکستن هیزم استفاده می کردند محل سکونت آنها به طبرستان یا تبرستان معروف شد.

سید ظهیر الدین مرعشی، (طبر) را به زبان طبری، کوه می داند. درباره ریشه واژه مازندران و نیز تاریخ پیدایش و دگرگونی آن اختلاف نظر وجود دارد. به هر حال مسلم این است که واژه مازندران در حوالی سده هفتم ه.ق، جایگزین نام طبرستان شد.آریایی ها پس از استقرار در ایران، تبرستان را (ساتراپی آریایی نژاد) خواندند.

مازندران و گیلان که در این زمان، (ساتراپی متحد) خوانده می شد، (فرشوارگر) یا (پتسخوارگر) نامیده شد. دو تن از حاکمان بومی که نامشان در کتیبه آمده عبارتند از: (اتوفرادات) که در دوره اشکانیان حکومت می کرد و دیگری هم (گوشنسف یا جوشنسف) بود که وی در زمان ساسانیان فرمانروا بود. ولی با این وجود مازندران از 1500 تا 500 سال پیش، دارای حکومتی نیمه مستقل بود. در دوره حکومت ساسانیان، (خسرو شیرین) شخصی به نام (قارن)، پسر (سوخرا) که یکی از بزرگان قوم پارس بود را به فرمان روایی مازندران منصوب کرد.

(قارن)، در مازندران سلسله ای را به وجود آورد که در واقع مبدا تقویم مازندرانی محسوب شد و این مقام را نیز، در خاندان خود موروثی کرد. مردم استان مازندران که توانسته بودند، تا دویست سال پس از ورود اسلام به ایران دین خود، یعنی دین زرتشت را حفظ کنند، رفته رفته به دین اسلام روی آوردند و بر خلاف سایر مردمان فلات ایران به مذهب شیعه گرویدند.

علت گرایش مردم مازندران به مذهب شیعه وجود سادات و علویانی بود که در عراق و ایران توسط عباسیان شکست خوردند و در پی این شکست مجبور به مهاجرت به سرزمین امن مازندران شدند. علویان پس از استقرار در این خطه، مردم آن سرزمین را با اسلام و تشیع آشنا کردند.

وجه تسمیه:

متشکل از واژه ماز به معنی دژ و اندران به معنی در آن یعنی سرزمینی دارای دژ و بارو. این لفظ زمانی مرسوم شد که مردم طبرستان برای دفاع در مقابل اعراب به ساخت دژهایی پرداختند.

غذاهای محلی:

آغوز مسما، ترشی ترشو، دو پتی، اسپتناساک، آش کدو، اسفناج مرجی، کهی انار، قلیه مازندرانی هلی غرو گرماس، مرغ ترش،مرغ شکم پر، آغوز، ته چین، خورش آلو، انواع ماهی

موقعیت جغرافیایی

استان مازندران به دلیل داشتن جلگه ها، علفزارها، بیشه ها، جنگل های هیرکانی همراه با صدها گونه گیاه منحصر به فرد و نیز آب و هوای متنوع در سواحل شنی و کوهستان های نا هموار و پوشیده از برف البرز از شرایط خاص جغرافیای در کشور و حتی در جهان برخوردار است. این استان به وسیله رشته کوه های البرز که به صورت دیواری مرتفع در مسافتی طولانی، خط ساحلی و جلگه های کناره ای دریای مازندران را پوشانده، محصور شده است.

استان مازندران از نظر موقعیت و وضعیت طبیعی به دو ناحیه کوهستانی در جنوب و جلگه ای و ساحلی در شمال تقسیم شده است. ناحیه کوهستانی استان، مشتمل بر قسمتی از البرز غربی و البرز شرقی است که این رشته کوه ها خود دارای رشته کوه های فرعی از جنوب به شمال و یا به موازات دریا هستند.

بلند ترین قله های مازندران شامل: باد کوه، کوه چنگی و کوه سفید در شهرستان ساری می شوند. اما قله های بلند دیگری هم وجود دارند که به موازات دریا کشیده شده اند و عبارتند از: تخت سلیمان در جنوب شرقی شهرستان تنکابن، قله شور، کلار آباد و سیاه رنگ در شهرستان نوشهر. ناحیه جلگه های ساحلی استان، که در دوره کواترنری و در عصر یخچالی و بین یخچالی به وجود آمده اند بیشتر تحت تاثیر شرایط آب و هوایی و نوسان شدید در سطح آب در حد فاصل نوار ساحلی دریای مازندران و کوهپایه های شمالی البرز بوده اند. همچنین از عوامل دیگری که در پیدایش و گسترش جلگه های ساحلی استان تاثیر داشته اند می توان به عواملی از قبیل: میزان آب رود ها، وسعت حوزه رود ها، شیب بستر رود ها، مقاومت سنگ ها و عمق دریا اشاره کرد.

دریای مازندران یا کاسپین، بزرگ ترین دریاچه جهان است. این دریا با وسعتی حدود 438000 کیلومتر مربع، بزرگترین دریاچه جهان به شمار می رود و در بین کشور های ایران، روسیه، ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان و اقرقاولقع شده است.

دریاچه دایمی ولشت یا سما که در شمال غربی مرزن آباد شهرستان چالوس قرار گرفته، یکی دیگر از منابع آبی طبیعی است که از جوشش چشمه های اطراف تشکیل شده و از جاذبه های گردشگری استان است.